Yenice (Çanakkale) ve çevresinde tarımsal bitki biyoçeşitliliği ve etnobotanik araştırmalar

Abstract

Bu çalışma Yenice (Çanakkale) ve çevresindeki kırsal kesimlerde yaşayan yerli halkın geleneksel olarak faydalanmakta olduğu doğal ve tarımsal bitkileri belirlemek ve bu bitkilerin kullanım çeşitliliğini ortaya koymak için yapılmıştır.Bu araştırmanın materyalini, Yenice (Çanakkale)'de yaşayan halkın doğadan ve semt pazarlarından elde ettiği ve çeşitli amaçlarla kullandığı etnobotanik değerdeki bitkiler ile ekimini yaptığı bitkiler oluşturmuştur. Çalışmalar Eylül 2011-Eylül 2013 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda Yenice ve çevresinde bulunan 4 belde ve 71 köy gezilmiştir. Ayrıca 1200 ilk ve orta öğretim öğrencisine anket uygulanmıştır. Araştırma bölgemizde 112'si yiyecek, 79'u tıbbi amaçlı, 9'u yakacak, 34'ü süs bitkisi olmak üzere 57 familyaya ait 175 bitki taksonunun yöresel halk tarafından kullanıldığı belirlenmiştir. Ayrıca yenilebilen ve yerel pazarlarda satılan 5 mantar çeşidi ile ilgili veriler kayıtlara eklenmiştir. Tarımsal bitki biyoçeşitliliği kapsamında yapılan çalışmalarda kırsal kesimlerde kültürü yapılan ve pazarlara getirilen 77 tarımsal bitki çeşidi belirlenmiştir.Halkın kullandığı bitkilerin ağırlıklı olarak Lamiaceae, Rosaceae, Asteraceae, Fabaceae, Brassicaceae ve Cucurbitaceae familyalarına ait olduğu gözlenmiştir. Anahtar sözcükler: Yenice, Çanakkale, Etnobotanik, Tarımsal Bitki Biyoçeşitliliği

The primary concern of the present study is to identify natural plants and agricultural crops that local people in Yenice (Çanakkale) traditionally benefit from, and to lay bare the way they use these plants. The corpus of this study consists of agricultural crops and natural plants of ethnobotanical value that local people use for various purposes and supply from the nature and local markets. The study was carried out between September 2011 and September 2013. For the purpose of the study, the researcher visited 4 towns and 71 villages. Moreover, a questionnaire was administered on 1200 primary and secondary school students. The study revealed that local people use 175 plant taxa belonging to 57 families; 112 plant species as food, 79 for medical purposes, 9 for heating, and 34 for decoration. Besides, 5 edible mushroom species that are collected and sold in the local markets were included in the records. As a result of the research on the agricultural plant biodiversity, 77 agricultural plant types were identified, which are grown and traded in the local markets by the locals.In the research the plants used by the locals were discovered to be majorly Lamiaceae, Rosaceae, Asteraceae, Fabaceae, Brassicaceae ve Cucurbitaceae families. Keywords: Yenice, Çanakkale, Ethnobotany, Agricultural Plant Biodiversity