Çanakkale İli’nde Belirlenen Yaprakbitlerinin (Hemiptera: Aphididae) Konukçu Bitki Tercihleri

Abstract

Yaprakbitleri (Hemiptera: Aphididae) dünyada tarım ve tarım dışı alanlarda içerisinde yabancı otlar, ağaçlar, çalı formunda bitkiler ve süs bitkilerinin bulunduğu yaklaşık 300 familyaya ait konukçu bitkiler üzerinde belirlenmiştir. Çoğu yaşamları boyunca ve yıl içerisinde ana ile ara konukçuları arasında göç etmektedir. Tüm konukçuların bilinmesi ve tarımsal alanlara bulaşma kaynaklarının ortaya çıkarılması bu zararlılar ile mücadele stratejilerinin belirlenmesinde oldukça önemlidir. Belirlenen türlerin sıklık oranları, türün bulunduğu nokta sayısının örnekleme yapılan toplam nokta sayısına oranının yüzde değişimleri olarak hesaplanmıştır. Konukçu bitkilerin ait oldukları familyalar üzerindeki tür çeşitliliği benzerliğinin Cluster analizi için Biodiversity Pro V7 paket programından yararlanılmıştır. Çanakkale İl’inde 2013-2015 yılları arasında tarım ve tarım dışı alanlardaki yaprakbiti ve konukçu bitkilerini belirlemek amacıyla yapılan bu çalışmada yaprakbitlerinin 24 farklı bitki familyasında yaşadığı belirlenmiştir. Bu familyalardan üzerinde 9 yaprakbiti türü tespit edilen Rosaceae familyası en çok tercih edilen familya olmuştur. Bunu, üzerinde 7 farklı yaprakbiti türünün belirlendiği Asteraceae familyası izlemiştir. Diğer familyalar ise Adoxaceae, Apiaceae, Apocynaceae, Araliaceae, Berberidaceae, Brassicaceae, Cistaceae, Fabaceae, Juglandaceae, Lythraceae, Malvaceae, Oleaceae, Pinaceae, Poaceae, Polygonaceae, Portulacaceae, Rutaceae, Salicaceae, Solanaceae, Typhaceae, Ulmaceae, Vitaceae’dir. Yaprakbitlerinin özellikle kış mevsimini geçirdiği tarım alanları etrafında bulunan konukçularının bilinmesinin bu zararlıların mücadelesinde kimyasal uygulamaları azaltacak mücadele stratejilerinin belirlenmesinde etkili olacağı düşünülmektedir.

Aphids (Hemiptera: Aphididae) were identified on different host plants belong to about 300 plant family including herbaceous plants, trees, shrubs and ornamental plants in cultivated and uncultivated areas throughout world. Most of aphids migrate from primary to secondary host plants throughout their life cycle. To determine primary and secondary host plants of aphids, and the source of the contamination in agricultural areas are very important for deciding of their control strategies. In this study, frequency of the aphid species was calculated by percentage ratio of the sampling number to total sampling points. Biodiversity Pro V7® package program was used for the analysis of the Cluster similarity of the host plant families. The aim of this current study to determine the aphid species and their host plants which are found in both cultivated and uncultivated areas between the years of 2013-2015 in Çanakkale Province. As a result of this study, a total of 24 different host plant families have been determined. Consequently, Rosaceae was found the most preferred family for 9 aphid species and it was followed by Asteraceae with 7 aphid species. The rest of the families were arranged as Adoxaceae, Apiaceae, Apocynaceae, Araliaceae, Berberidaceae, Brassicaceae, Cistaceae, Fabaceae, Juglandaceae, Lythraceae, Malvaceae, Oleaceae, Pinaceae, Poaceae, Polygonaceae, Portulacaceae, Rutaceae, Salicaceae, Solanaceae, Typhaceae, Ulmaceae and Vitaceae. It is thought that to determine the host plants around the agricultural areas where overwintering places of aphid species are may be effective to determine different control strategies to minimize the application of different chemicals against these pests.