Çanakkale Cephesi’nde 5’nci Ordu Kuruluncaya Kadar Kara Birlikleri

Abstract

Araştırmada 5 nci Ordu’nun kuruluşuna kadar Çanakkale Boğazı’nın her iki yakasına, civar sahillere savunma amaçlı yerleştirilmiş kara birlikleri faaliyetlerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu amaca ulaşmak için post-pozitivist paradigma altında nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi tekniği kullanılmıştır. Mevcut dokümanlar arşivler, askeri eserler ve anılar taranarak elde edilmiştir. Araştırma sonucunda Osmanlı Devleti’nin güneyden gelecek tehlikelere karşı, Çanakkale Boğazı’nın en dar bölgesinde kaleler yapmış olması, sahil savunma topları yerleştirerek İstanbul’u emniyet altında tutma çabası, bölgede muharebe öncesi ciddi bir savunma hazırlığının var olduğunu göstermektedir. Avrupa’da patlak veren savaşa paralel olarak özel, bölgesel ve genel seferberlik ilanı ile başlayan ve Marmara ve Ege bölgesindeki mevcut kara birliklerinin Çanakkale Cephesi’ne doğru kaydırılması ile devam eden bir süreç başlamıştır. 1 nci Ordu Müfettişliğine bağlı kara birlikleri tamamen savunma amaçlı mevzilendirilmiştir. ‘Birleşik Filo’nun Boğaz önünde beklerken, savunma hazırlıkları çok hızlı işlemeye başlamıştır. Görevli birlikler ne yapılacaksa onunla ilgili süratle karar alınmaya ve işlemler de hemen uygulamaya girişmişlerdir. Topçuluk ve mayın döşeme hizmetlerinde olduğu gibi kara birliklerinin faaliyetlerinde de, ‘Birleşik Filo’nun ve iç ve dış aktörlerin Çanakkale Boğazı’na karşı ortaya koymaya çalıştıkları anlık baskılara karşı ani ve acil önlemler almak zorunda kalınmıştır. Mayın hatlarını korumak için gözetleme postaları, müfrezeler, tahrip müfrezeleri yerleştirilen Türkler; muhtemel işgallere karşı kara birlikleri getirerek uygun yerlere yerleştirmeye çalışılmıştır