Türkiye’de Gençlik ve Siyaset: El Kitapları Üzerinden Bir Değerlendirme (1960-1980)

Abstract

Türkiye’de 1960-1980 dönemi gençlerin başını çektiği şiddet eylemlerinin yoğun olduğu, gençlik ve siyaset ilişkisi açısından en önemli dönemlerden biridir. Bu çalışma gençlik ve siyaset ilişkisi bağlamında gençlerin o dönem sıklıkla okuduğu “el kitabı” mahiyetindeki eserler üzerinden bir okuma yapmayı amaçlamaktadır. Bu dönemde çatışan iki kutuptan olan sağ için Necdet Sevinç’in Ülkücüye Notlar, sol için Carlos Marighella’nın Şehir Gerillasının El Kitabı seçilmiştir. Söz konusu süreçte kitapların ve yazarların her iki kesim için önemi ve rolü gözetilerek yazarlarının ele aldığı temalar, dikkat çektikleri ve vurguladıkları hususlar, yazarların dili dikkate alınarak betimsel analiz tekniği ile değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda iç ve dış düşman algısı, “savaş” ve mücadele teması, müesses nizam eleştirisi, diyalektik bir tarih anlayışı her iki kitapta ortak olduğu anlaşılmıştır. Bununla birlikte birbiriyle çatışma halinde olan bu iki kutbun doğal olarak bu temalara yükledikleri anlam ve içerik değişiklik göstermektedir.

The period of 1960-1980 in Turkey is one of the most important periods in terms of youth-politics relations, in which violent acts led by young people are intense. This study aims to make a reading through the most popular "handbook" works that young people read in this period in the context of youth and politics. Necdet Sevinç's Notes to the Idealists (Ülkücüler) is chosen for the right, and Carlos Marighella's Minimanual of the Urban Guerrilla is chosen for the left, two political movements clashing during this period. Considering the importance and role of the books and authors for both groups, the themes that the authors discussed, the points they drew attention and emphasized, the language of the authors were evaluated using the descriptive analysis technique. Some of the results from the analyses include the following: the perception of internal and external enemies, the theme of "war" and struggle, criticism of the establishment, and a dialectical understanding of history. However, the meaning and content that these two movement, which are in conflict with each other, ascribe to these themes vary naturally.