Akut arama kurtarma derneği gönüllüleri bakış açısıyla afet lojistiği sorunları ve dijital çözüm önerileri

Abstract

İnsanların karşı karşıya kaldığı en önemli sorunlardan biri olan afetlerdir. Afet sürecinde birçok sorun yaşanmaktadır. Afetlerde karşı karşıya kalınan en önemli sorunlardan biri de gerekli yardımların zamanında, doğru, yeterli ve sağlam bir şekilde yerine ulaştırılmasıdır. Afet lojistiği olarak ifade edilen bu konu, afetle mücadele sürecinin en önemli ayaklarından birini oluşturmaktadır. Kısa bir zamanda, planlı ve sistemli bir şekilde yapılması gereken bu faaliyetlerin günümüz dijital teknolojilerine ayak uydurması hayati önem taşımaktadır. Afet süreçlerinde başarılı müdahaleler yanında eksik, geç kalmış bazı uygulamalar da söz konusu olmaktadır. Her saniyenin yaşamsal öneme sahip olduğu bir afet sürecinde her adımın dijital olarak planlanması, sürecin veri takibinin yapılması, uygulanması ve kontrolünün yapılabilmesi dijital bir dönüşümle mümkün olacaktır. Bu çalışmada afet müdahalesi süreçlerinde arama kurtarma faaliyetlerine katılan Türkiye'nin ilk ve en büyük arama kurtarma çalışmaları yapan STK'sı AKUT Arama Kurtarma Derneği gönüllülerinin bakış açısıyla afet müdahale süreçlerinde yaşadığı afet lojistiği sorunları tespit edilmeye çalışılarak, bu sorunlara dijital teknolojiler ile çözüm yolları aranmıştır. Nitel araştırma deseni ile tasarlanan çalışmada AKUT gönüllüsü 15 katılımcı ile yarı yapılandırılmış sorularla yüz yüze görüşme metodu ile yapılmıştır. Görüşmeler esnasında sorulan sorulara verilen cevaplar MAXQDA Analytics Pro 2020 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre afet lojistiğinde afet öncesi, afet süreci ve afet sonrasında önemli bazı sorunlar tespit edilmiştir. Afet arama kurtarma ekiplerinin afet hazırlık aşamasında malzemelerin belirlenmesi, tedarikçi seçimi ve malzemelerin alınması ve depolanma sürecinde bazı güçlüklerle karşılaşıldığı söz konusudur. Afet sürecinde AKUT ekiplerinin toplanması, afet bölgesine ulaşım, araçlar arası iletişim, afet bölgesinde kamp alanı ve depolama sorunları göze çarpmaktadır. Afet sonrasında malzemelerin toplanması, bakım ve onarımları ve raporlama sürecine ilişkin sorunların varlığı katılımcılarca bildirilmiştir. Bu süreçlerdeki sorunların çözümlerine ilişkin güncel ve etkin dijital teknolojilerle çözüm önerileri sunulmuştur.

One of the most important problems that people face is disasters. Many problems occur in the disaster process. One of the most important problems faced in disasters is the adequate and robust delivery of the necessary aids on time. This subject, referred as disaster logistics, is one of the most important part of the disaster-fighting process. It is vital that these activities, which must be carried out in a short time, in a planned and systematic way, keep up with today's digital technologies. In disaster processes, besides successful interventions, there are some applications that are incomplete and late. In a disaster process where every second is of vital importance, digital planning of every step, data tracking, implementation and control of the process will be possible with a digital transformation. In this study, it has been tried to determine the disaster logistics problems experienced in the disaster response processes from the perspective of the volunteers of AKUT Search and Rescue Association, Turkey's first and largest NGO that participates in search and rescue activities in disaster response processes, and solutions to these problems with digital technologies have been sought. The study, which was designed with a qualitative research design, was conducted with 15 participants who were volunteers from AKUT by face-to-face interview method with semi-structured questions. The answers to these questions asked during the interviews were analyzed using the MAXQDA Analytics Pro 2020 program. According to the findings, some important problems have been identified in disaster logistics before, during and after the disaster. It is said that disaster search and rescue teams encounter some difficulties during the process of determining the materials, choosing the supplier, purchasing and storing the materials during the disaster preparation stage. During the disaster process, the gathering of AKUT teams, transportation to the disaster area, communication between vehicles, camping area and storage problems in the disaster area stand out. The presence of problems related to the collection, maintenance and repair of materials and the reporting process after the disaster was reported by the participants. Solution suggestions are presented with current and effective digital technologies regarding the solutions of the problems in these processes.