Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerde algılanan sosyal desteğin ilaç uyumu ve yaşam kalitesi ile ilişkisi

Abstract

Amaç: Bu çalışma KOAH olan bireylerde algılanan sosyal desteğin ilaç uyumu ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Kesitsel ve ilişki arayıcı bir tasarımda yürütülen çalışmanın verileri 1 Aralık ile 30 Mayıs 2022 tarihleri arasında Ankara Şehir Hastanesi'nde toplandı. Araştırmaya dahil edilme kriterlerine uyan 221 katılımcı ile çalışma tamamlandı. Verilerin toplanmasında "Katılımcı Bilgi Formu", "Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği", "St. George Solunum Anketi" ve "İlaç Uyumunu Bildirim Ölçeği" kullanıldı. Verilerin analizinde SPSS 24.0 programı kullanıldı. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel analizler, Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis H kullanıldı. Normallik testi Kolmogorov Smirnov normallik testi ile yapıldı. Bulgular: Katılımcıların toplam algıladıkları sosyal destek puan ortalamalarının 51,87±17,56, yaşam kalitesi puan ortalamalarının 31,47±10,2, ilaç uyumu puan ortalamalarının 19,84±5,53 olduğu saptandı. Algılanan sosyal destek ile etki skoru (r=-0,18); semptom skoru (r=-0,21), aktivite skoru (r=-0,30), solunum skoru (r=-0,23) arasında negatif yönde bir ilişki olduğu belirlendi (p≤0,01). Algılanan sosyal destek (r=0,17, p<0,05) ve aile desteği (r=0,39, p≤0,01) ile ilaç uyumu arasında pozitif yönde ilişki olduğu bulundu. Sonuç: Algılanan sosyal destek ve aile desteğinin iyi düzeyde olması, ilaca uyum sağlanmasında önemlidir. İyi düzeyde aile ve arkadaş desteği sağlıkla ilgili yaşam kalitesini olumlu yönde etkileyebilir.

Aim: The aim of this study was to determine the relation of perceived social support to medication adherence and quality of life in patients with chronic obstructive pulmonary disease. Method: Data for this descriptive-correlational study was collected at Ankara City Hospital between 1 December and 30 May 2022. The study was completed with 221 participants who conformed to the inclusion criteria of the research. A Participant Information Form, the Multi-Dimensional Perceived Social Support Scale, the St. George Respiration Questionnaire, and the Medication Adherence Report Scale were used to collect data. The program SPSS 24.0 was used in the analysis of data, using descriptive statistical analyses, the Mann Whitney U test and Kruskal Wallis H. Testing for normality was performed with the Kolmogorov Smirnov normality test. Findings: It was found that the participants' total mean score for perceived social support was 51.87±17.56, and the mean quality of life score was 31.47±10.2, and the mean medication adherence score was 19.84±5.53. A negative correlation was found between perceived social support and effect score (r=-0.18), symptom score (r=-0.21), activity score (r=-0.30), and respiration score (r=-0.23) (p≤0.01). A positive correlation was found between vii medication adherence and perceived social support (r=0.17, p<0.05) and family support (r=0.39, p≤0.01). Conclusion: A good level of perceived social support and of family support are important to ensure medication adherence. A good level of family and friend support can have a positive effect on health-related quality of life.