Yaşlanan nüfusun servet dağılımı üzerindeki etkisi: Seçilmiş ülkeler üzerine panel veri analizi

Abstract

Tıbbi ve teknolojik imkânların kısıtlı olması yaşlılık evresinin önceki toplumlarda seçkin bir kitle tarafından yaşanmasına sebep olurken günümüzde seçkin sınıf dışındaki kişilerin de hayatının önemli bir bölümünü kapsar hâle gelmiştir. Çoğu ülkede yaşlanan nüfus beraberinde sağlık ve emeklilik sistemi başta olmak üzere çeşitli kamusal harcamalar üzerinde önemli bir baskı yaratmıştır. Bu baskının gelecek yıllarda daha da artması beklenmektedir. Yaşlanan nüfusun odaklanılan bu yönlerinin yanı sıra tasarruf, tüketim, yatırım ve servet üzerinde de etkileri söz konusudur. Bu etkilerden bir tanesi olan servet ise bu tez çalışmasının konusunu oluşturmaktadır. Çalışmanın amacı, yaşlanma ve servet dağılımı ilişkisini hem literatür hem de ampirik bir çalışma ile ortaya koymak olmuştur. Bunun için öncelikle literatür taraması kapsamında seçilmiş ülkelerde yaşlanan nüfusun servet dağılımı üzerinde ortaya çıkardığı etkiler incelenmiştir. Ampirik kısımda ise Sabit Etkiler Modeli, Driscoll-Kraay Tahmincisi kullanılarak istatistiksel olarak anlamlı sonuçlara ulaşılmıştır. 65 yaş üstü nüfusun %1 artması kişi başına düşen toplam servet üzerinde %0,1985 artışa; gayri safi yurtiçi tasarrufların %1 artması kişi başına düşen toplam servet üzerinde %0,0125 yükselişe; hanehalkı ve kâr amacı gütmeyen kuruluşların nihai tüketim harcamasında meydana gelecek %1'lik artış kişi başına düşen toplam servet üzerinde %0,2336 artışa sebep olmaktadır. Son olarak yaşlı bağımlılık oranı üzerinde meydana gelecek %1'lik bir artışın ise kişi başına düşen toplam servet üzerinde %0,0975 azalışa sebep olduğu bulunmuştur.

While the limited medical and technological possibilities caused the old age stage to be experienced by an elite group in previous societies, it has covered a significant part of people's lives outside of the elite class in the current period. The aging population has created significant pressure on various public expenditures in many countries, especially the health and pension system. This pressure is expected to increase further in the coming years. In addition to these focused aspects of the aging population, there are also effects on savings, consumption, investment, and wealth. One of these effects, wealth, is the subject of this thesis. The study aimed to reveal the relationship between aging and wealth distribution with literature and an empirical study. Therefore, first of all, the effects of the aging population on the distribution of wealth in selected countries were examined within the scope of the literature review. In the empirical part of the thesis, the fixed effects model and Driscoll-Kraay Standard Error Estimator were used, and some statistically significant results were obtained. In this context; If the population over 65 years of age increases by 1%, there will be an increase of 0,1985% in the total wealth per capita; 1% increase in gross domestic savings will result in an increase of 0,0125% in total wealth per capita; the 1% increase in the final consumption expenditure of households and non-profit organizations causes an increase of 0,2336% in the total wealth per capita. Finally, the 1% increase in the age dependency ratio causes a 0,0975% decrease in the total wealth per capita.