Fizyolojik sarılıklı yenidoğan annelerinde emzirme öz yeterliliği ve yetersiz süt algısının değerlendirilmesi

Abstract

Çalışma, fizyolojik sarılık tanısı alan yenidoğan annelerinin emzirme öz yeterlilik ve yetersiz süt algısını değerlendirmek amacıyla yapıldı. Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olarak planlanan araştırma, Çanakkale'de bulunan bir Devlet Hastanesi'nin Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi ve Çocuk polikliniğine başvuran fizyolojik sarılık tanısı almış ve almamış 240 yenidoğan annesi ile gerçekleştirildi. Araştırmanın verileri "Anne-Bebek Tanıtıcı Bilgi Formu", "Postpartum Emzirme Öz Yeterlilik Ölçeği (PEÖYÖ)" ve "Yetersiz Süt Algısı (YSA) Ölçeği" kullanılarak yüzyüze görüşme yöntemiyle toplandı. Verilerin analizinde Shapiro Wilk testi, t testi, Spearman korelasyon, Mann Whitney U, Kruskal-Wallis analizleri ve Ki-Kare testi kullanıldı. Çalışmada etik ilkelere bağlı kalındı. Fizyolojik sarılık tanısı alan yenidoğan annelerinin PEÖYÖ puan ortalaması 60,79±7,85, YSA puan ortalaması 42,19±7,25; fizyolojik sarılık tanısı almayan yenidoğan annelerinin PEÖYÖ puan ortalaması 63,96±5,75, YSA puan ortalaması 42,83±7,73 bulundu. YSA puan ortalaması ile fizyolojik sarılık olma durumu arasında anlamlı bir farklılık olmadığı (p>0,05), PEÖYÖ puan ortalaması ile fizyolojik sarılık olma durumu arasında anlamlı farklılık olduğu (p<0,001) saptandı. Fizyolojik sarılık tanısı alan (r=0,722, p<0,001) ve almayan yenidoğan annelerinde (r=0,722, p<0,001), emzirme öz yeterlilik ve yetersiz süt algısı arasında pozitif yönlü ve anlamlı ilişki olduğu, annelerin emzirme öz yeterlilikleri arttıkça süt yeterlilik algılarının da arttığı saptandı. Sonuç olarak, fizyolojik sarılık tanısı alan yenidoğan annelerinin PEÖYÖ puan ortalaması, fizyolojik sarılık tanısı almayan yenidoğan annelerine göre düşük bulundu. Annelerin emzirmeye başlama ve sürdürmede sağladığı başarı annenin emzirme öz yeterliliği ve yetersiz süt algısından etkilenmekte olup, yenidoğanın sarılık riskini de etkilemektedir. Sağlık profesyonellerinin desteği ile annenin emzirme özyeterlilik ve süt yeterlilik algısı artırılabilir, başarılı bir emzirme süreci sağlanıp yenidoğanda sarılık gelişme olasılığı azaltılabilir.

The study was conducted to evaluate the breastfeeding self-efficacy and perception of insufficient milk of newborn mothers diagnosed with physiological jaundice. The study, which was planned as a descriptive and relationship-seeking study, was carried out with 240 mothers of newborns with and without physiological jaundice who applied to the Newborn Intensive Care Unit and Pediatrics outpatient clinic of a State Hospital in Çanakkale. The data of the study were collected by face-to-face interview method using the "Mother and Baby Information Form", "Postpartum Breastfeeding Self-Efficacy Scale (PBSES)" and "Insufficient Milk Perception Scale (PIMS)". In the analysis of the data, Shapiro Wilk test, t-test, Spearman correlation, Mann Whitney U, Kruskal-Wallis analysis and Chi-Square test were used Ethical principles were adhered to at every stage of the study. The mean PBSES score of the mothers of newborns diagnosed with physiological jaundice was 60,79±7,85, and the mean PIMS score was 42,19±7,25; In newborn mothers who were not diagnosed with physiological jaundice, the mean PBSES score was 63,96±5,75, and the mean PIMS score was 42,83±7,73. It was found that there was no significant difference between the mean PIMS score and the state of having physiological jaundice (p>0,05), and there was a statistically significant difference between the mean PBSES score and the state of having physiological jaundice (p<0,001). There was a positive and statistically significant relationship between breastfeeding self-efficacy and perception of insufficient milk in newborn mothers who were diagnosed with physiological jaundice (r=0,722, p<0,001) and did not (r=0,722, p<0,001). It was determined that as the breastfeeding self-efficacy of the mothers increased, their perception of insufficient milk also increased. In conclusion, the mean BSES score of newborn mothers diagnosed with physiological jaundice was found to be lower than newborn mothers who were not diagnosed with physiological jaundice. The success of mothers in starting and maintaining breastfeeding is affected by the mother's breastfeeding self-efficacy and perception of insufficient milk, and it also affects the risk of jaundice in the newborn. With the support of health professionals, the mother's perception of breastfeeding self-efficacy and milk sufficiency can be increased, a successful breastfeeding process can be ensured and the possibility of developing jaundice in the newborn can be reduced.