Ekstrem sıcaklık analizi: Marmara Bölgesi örneği

Abstract

Dünya, 19. yy.dan itibaren iklimsel kaynaklı önemli derecede değişimlere ev sahipliği yapmaktadır. Bu değişimlerin temelinde ise insanın doğal çevreye yaptığı müdahaleler ile iklim sisteminde gözlenen değişimler dikkat çeker. Günümüzde, küresel ölçekte bir sorun teşkil eden bu müdahalelerin de yüzeysel sıcaklıklarının değişmesinde etkisi büyüktür. İklim değişkenliği kavramı, ekstrem hava olaylarının belirgin bir şekilde gerçekleşmesi ile daha popüler bir ifade haline gelmiştir. Bu kapsamda, ele alınan tez çalışmasının konusu ekstrem sıcaklıkların bölge genelindeki durumunu değerlendirmektir. Çalışma alanı olan Marmara Bölgesi coğrafi konum itibari ile önemli fiziksel ve beşeri faaliyetleri içinde barındırır. Bölge içerisindeki 36 meteoroloji istasyonun sıcaklık verileri kullanılarak önce homojenlik analizlerinden Pettitt Testi, SNHT ve Buishand Sıra Testi uygulanmış bu kapsamda da önemli sonuçlar yakalanmıştır. ETCCDMI (İklim Değişikliği Belirleme, Görüntüleme ve İndis Uzman Grubu) tarafından hazırlanan ekstrem hava olaylarına yönelik iklim indisleri kullanılarak analizler gerçekleşmiştir. Uygulanan analizler sonucunda ise bölge içerisinde önemli değişiklikler tespit edilmiştir. Özellikle, homojenlik analizlerine göre istasyon sıcaklıklarında benzer yıllarda kırılmalar gerçekleştiği sonucuna varılmıştır. İndis analizlerinde ise mevsimler arası kaymalar grafik ve haritalar ile gösterilmiştir.

The world has been hosting significant climatic changes since the 19th century. On the basis of these changes, human interventions to the natural environment and the changes observed in the climate system draw attention. Today, these interventions, which pose a problem on a global scale, have a great impact on the change in surface temperatures. The concept of climate variability has become a more popular expression with the apparent occurrence of extreme weather events. In this context, the subject of the thesis study is to evaluate the situation of extreme temperatures throughout the region. The Marmara Region, which is the study area, contains important physical and human activities due to its geographical location. By using the temperature data of 36 meteorology stations in the region, first of all, the Pettitt Test, SNHT and Buishand Sequence Test, which are homogeneity analyzes, were applied and important results were obtained in this context. Analyzes were carried out using climate indices for extreme weather events prepared by ETCCDMI (Climate Change Identification, Imaging and Index Expert Group). As a result of the analyzes applied, significant changes were determined within the region. According to the homogeneity analysis, it was concluded that there were breaks in the station temperatures in similar years. In the index analysis, the shifts between the seasons are shown with graphs and maps.