Bizans sanatında imparator tahtları

Abstract

Bizans İmparatorluğu Orta Çağ boyunca başta Anadolu ve Balkanlar olmak üzere, Kuzey Afrika, Suriye, Mezopotamya ve kısmen İtalya'da hüküm sürmüş büyük ve köklü bir devlet yapısına sahip olmuştur. Başkenti günümüzdeki adı İstanbul olan Konstantinopolis şehridir ve tüm imparatorluk yaklaşık bin yıl boyunca bu şehirden yönetilmiştir. Dolayısıyla yönetim merkezi olan bu şehirde çok sayıda saray ve imparatorluk konutu inşa edilmiş, imparatorlar elçi ve konuklarını bu yapılarda ağırlamış, devlet ile ilgili birçok önemli kararı bu saraylarda almışlardır. Sarayların en önemli unsur ve mekânları imparatorun gücünü, tanrıdan aldığı kudret ile ülkeyi yönetme becerisini simgeleyen taht odaları ve bu odalara kimliğini kazandıran imparator tahtları olmuştur. Aynı zamanda imparator tahtları, sahip oldukları sembolik değer ve ikonografik anlam ile birlikte, içinde bulundukları dönemin önemli birer sanat eserleridir. Bizans İmparatorluğu süresince gelişen sivil ve dini mimari, resim sanatı, el sanatları gibi alanlar hakkında çeşitli çalışmalar yapılmıştır; birçok tez çalışmasına imparatorlar da konu olmuştur. Ancak imparatorların makamlarını temsil eden tahtları ele alınsa bile bunlar tek bir çalışmada kapsamlı bir şekilde ele alınmamıştır. Bu eksikliğin giderilmesi ve tahtların belgelenmesi amacıyla bilimsel nitelikli bir tez çalışmasının hazırlanmasına gerek duyulmuştur. Bu tez çalışması ile imparator tahtları tek tek incelenmiştir ve Bizans siyaseti ve sanat tarihi çalışan diğer araştırmacılar için önemli bir kaynak olacağı düşünülmektedir.

During the Middle Age, the Byzantine Empire had a large and deep-rooted state structure that ruled mainly in Anatolia and the Balkans, as well as in North Africa, Syria, Mesopotamia, and partially in Italy. Its capital was the city of Constantinople, which is today Istanbul, and the entire empire was ruled from this city for about a thousand years. Therefore, in this city, which was the administrative center, many palaces, and imperial residences were built, the emperors hosted the ambassadors and their guests in these buildings, and they made many important decisions about the state in these palaces. The most important elements and places of the palaces were the throne rooms, which symbolized the power of the emperor, his ability to rule the country with the power he received from the god, and the imperial thrones that gave these rooms their identity. At the same time, the imperial thrones, together with their symbolic value and iconographic meaning, are important works of art of the period they are in. Various studies were carried out on areas such as civil and religious architecture, painting and handicrafts that developed during the Byzantine Empire; and also emperors have been the subject of many theses. However, even if the thrones representing the authorities of the emperors were discussed, there was no detailed study. In order to eliminate this deficiency and to document the thrones, it was necessary to prepare a scientific thesis. In this dissertation, the thrones of the emperors were examined one by one, and it is thought that the study will be an important resource for other researchers studying the Byzantine period politics and art history.