Elektronik ticarette tersine lojistik faaliyetlerinin yeniden satın alma niyetine etkisi ve algılanan risk değişkeninin aracılık rolü: hazır giyim sektöründe bir araştırma

Abstract

Günümüzde bilgi iletişim teknolojilerinin gelişmesi, internet kullanım oranının giderek artması ve firmaların lojistik alt yapılarını giderek geliştirmesi elektronik ticaretin yaygınlaşmasına neden olmuştur. Bu tez çalışmasının amacı elektronik ticaret aracılığıyla satın alınan hazır giyim ürünlerinin iade süreçlerinde firmaların sağladıkları hizmetlerin tüketicilerin yeniden satın alma niyetlerini ne şekilde etkilediğini belirlemek ve bu süreç içerisinde risk algısının etkisini ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda çevrimiçi anket formu ile 363 kişiden toplanan verilerin SPSS 26 ve AMOS 24 paket programları aracılığıyla analizleri yapılmıştır. Öncelikle SPSS programı ile güvenilirlik ve açıklayıcı faktör analizi (AFA) test edilmiş ardından AMOS programı ile doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ve hipotez testleri gerçekleştirilmiştir. Yapısal eşitlik modeli kullanılarak yapılan hipotez testinin sonuçlarına göre toplam 10 hipotezin 5 tanesi desteklenmiş geriye kalan 5 tane hipotezin ise desteklenmediği bulgulanmıştır. Sonuç olarak tersine lojistik alt bileşenlerinden hizmet alımının ve algılanan risk değişkeninin yeniden satın alma niyetine etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca algılanan riskin, hizmet alımı ve yeniden satın alma niyeti arasında aracılık rolü olduğu sonucuna varılmıştır.

The development of information and communication technologies, the increasing use of the internet and the gradual improvement of the logistical infrastructure of companies have led to the widespread use of electronic commerce today. The aim of this thesis is to determine how the services provided by the companies in the return processes of ready-made clothing products purchased through electronic commerce affect consumers' repurchase intentions and to reveal the effect of risk perception in this process. For this purpose, the data collected from 363 people with an online questionnaire were analyzed using SPSS 26 and AMOS 24 programs. Firstly, reliability and explanatory factor analysis (EFA) were performed using SPSS software; subsequently, confirmatory factor analysis (CFA) and hypothesis testing were performed using AMOS software. According to the results of hypothesis testing using the structural equation model, 5 of the 10 hypotheses were supported while the remaining 5 hypotheses were not supported. As a result, it has been determined that the service purchase from the reverse logistics sub-components and the perceived risk variable have an effect on the repurchase intention. In addition, it was concluded that perceived risk has a mediating role between service purchase and repurchase intention.