Sığla (Liquidambar orientalis Mill.) yağının avcı akar, Phytoseiulus persimilis Athias-Henriot (Acari: Phytoseiidae) üzerine kontakt ve repellent etkilerinin belirlenmesi

Abstract

Bu tez çalışmasında ülkemizde yerel olarak Batı Anadolu'da yetişen Anadolu Sığla (Liquidambar orientalis Mill.) ağacından elde edilen yağın Çanakkale ilinde tarımsal üretimde birçok bitki deseni üzerinde ekonomik kayıplara neden olan İki noktalı kırmızıörümcek (Tetranychus urticae Koch. (Acari: Tetranychidae)) avcı akarı olan Phytoseiulus persimilis Athias-Henriot (Acari: Phytoseiidae) üzerindeki öldürücü ve uzaklaştırıcı etkisi püskürtme ve yaprak disk daldırma yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Kontakt etki çalışmalarında sığla yağının %1, 3, 6, 12 konsantrasyonları kullanılmıştır. Sayımlar 2, 24, 48, 72 ve 96. saatlerinden sonra yapılıp ölü ve canlı bireyler saptanarak kayıt edilmiştir. Repellent etki denemelerinde, sığla yağının %1, 3, 6, 12 konsantrasyonları kullanılmıştır. Sayımlar 2, 24, 48, 72, 96 saatlerinden sonra yapılmış ve bireylerin yaprak hücrelerinin ilaçlı mı ilaçsız mı kısımda yer aldığı kayıt edilmiştir. Gözlemler her konsantrasyonda 10 tekrarlı olarak ve her tekrarda 5 birey olarak gerçekleştirilmiştir. Yapılan denemeler sonucunda sığla yağının P. persimilis üzerinde ki en yüksek öldürücü etki oranı %6'lık dozda 2 gün (48 saat) sonra, repellent etki ise en yüksek %12'lik dozda 1 gün (24 saat) sonra gözlemlenmiştir. Yapılan çalışma sonucunda sığla yağı konsantrasyonlarının P. persimilis üzerinde farklı oranlarda kontak ve repellent etkilerinin olduğu tespit edilmiştir.

In this study, it was determined using spraying and leaf disk dipping methods that the oil acquired from Turkish Sweetgum Tree (Liquidambar orientalis Mill.) which grows as an endemic on the South-western Anatolian Region has a fatal and repulsive effect on the predator mite Phytoseiulus persimilis Athias-Henriot (Acari: Phytoseiidae) of two spotted spider mite (Tetranychus urticae Koch. (Acari: Tetranychidae)) which cause economical loses on many plant patterns in agricultural production in Çanakkale. The Sweetgum Oil's 1,3,6,12% concentrations were used in the contact effect studies. Countings were made 2nd, 24th, 48th, 72nd, and 96th hours and, dead and alive individuals were recorded. The Sweetgum Oil's 1,3,6,12% concentrations were used in Repellent effect testings. Countings were made 2, 24, 48, 72, 96 hours later and it was recorded on which side of leaf disk the individuals are located. Testings were carried out with 10 recurrence at each concentration and 5 individuals at each recurrence. As a result of testings, it was observed that the highest lethal effect rate of The Turkish Sweetgum Oil on P. persimilis was after 48 hours at 6% dose and the highest repellent effect was after 24 hours at 12%. As a result of the study, it was determined that the Sweetgum Oil concentrations have contact and repellent effects on P. persimilis at different rates.