Ortaokul öğrencilerinin çevreye yönelik davranışlarının ve duyuşsal eğilimlerinin belirlenmesi

Abstract

Çevre eğitimini gerçekleştirmek üzere uygulanan programların etkin hale gelmesi için bireylerin çevresel davranışları ve duyuşsal eğilimleri ne düzeyde olduğunu bilmek oldukça önem arz etmektedir. Bu araştırmada ortaokul öğrencilerinin çevreye yönelik davranış ve duyuşsal eğilim düzeyleri çeşitli değişkenler açısından incelenip belirlenmeye çalışılmıştır. Bu çalışmanın örneklemini Tekirdağ ili Hayrabolu ilçesinde öğrenim görmekte olan 623 tane ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak ortaokul öğrencileri için geliştirilmiş olan "Çevresel Davranış Ölçeği" ve "Çevreye Yönelik Duyuşsal Eğilimler Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırmada bir nicel araştırma yöntemi olan betimsel tarama yöntemi uygulanmıştır. Ölçeklerden toplanan verilere SPSS programı ile analiz yapılmıştır. Elde edilen verilere bağımsız değişkenler için t-Testi, Anova ile birlikte Mann Whitney U ve Kruskal Wallis H analizleri uygulanmıştır. Çevresel davranış ve Duyuşsal Eğilim arasındaki ilişkiyi belirlemek için korelasyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda ortaokul öğrencilerinin çevresel davranışları çevre ile ilgili bir topluluğa üyelik, sınıf, yaş, aile gelir durumu, anne eğitimi, anne ve baba mesleği değişkenlerine göre anlamlı bir farklılığın olmadığı; baba eğitim, doğal alanlarda bulunma sıklığı, çevreye yönelik merak düzeyi değişkenlerinde ise anlamlı farklılık olduğu ortaya çıkmıştır. Ortaokul öğrencilerinin çevreye yönelik duyuşsal eğilimleri ise çevre ile ilgili topluluğa üyelik, sınıf, yaş, aile gelir seviyesi, anne ve baba mesleği değişkenlerine göre anlamlı farklılık bulunmuşken; anne eğitim, baba eğitim, doğal alanlarda bulunma sıklığı ve çevreye merak düzeyinde anlamlı farklılık bulunmuştur. Aynı zamanda ortaokul öğrencilerinin çevresel davranış düzeyleri orta düzeyde iken, çevreye yönelik duyuşsal eğilimleri yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir. Çalışmada çevresel davranışlar ile duyuşsal eğilim arasında orta düzeyde anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir.

It is very important to know the level of environmental behaviors and affective tendencies of individuals in order for the programs implemented to realize environmental education to become effective. In this study, environmental behavior and affective tendency levels of secondary school students were examined and tried to be determined in terms of various variables. The sample of this study consists of 623 secondary school students studying in the Hayrabolu district of Tekirdağ. "Environmental Behavior Scale" and "Environmentally Affective Tendency Scale", which were developed for secondary school students, were used as data collection tools in this research. The descriptive survey research, which is a quantitative research method, was used in the study. The datawhich is collected from the scales were analyzed with the SPSS program. T-Test for independent variables, Mann Whitney U and Kruskal Wallis H analyzes with Anova were applied to the obtained data. Correlation analysis was performed to determine the relationship between environmental behavior and Affective Tendency. As a result of the research, it was determined that there was no significant difference in secondary school students' environmental behaviors according to the variables of membership in a community related to the environment, class, age, family income, mother's education, mother's profession, father's profession; It was found that there was a significant difference in father's education, frequency of being in natural areas, and level of curiosity towards the environment. While the affective tendencies of secondary school students towards the environment did not differ significantly according to the variables of membership in the environmental community, class, age, family income, mother's profession, father's profession; mother's education, father's education, frequency of being in natural areas and interest in the environment showed significant differences. At the same time, it was determined that while the environmental behavior levels of secondary school students were at a medium level, their affective tendencies towards the environment were at a high level. In the study, a moderately significant difference was found between environmental behaviors and affective tendencies.