Lise öğrencilerinin geometri başarıları ile öğretim duygu iklimi arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, matematik sınıflarında öğretim hizmetini aktif olarak sürdüren öğretmenlerin ve öğrencilerin yaşadığı duyguların matematiğin kritik alt öğrenme alanı geometri bağlamında incelenmesi ve sınıf içi duygu ikliminin geometri alt öğrenme alanı kapsamında değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma Edirne ili Keşan ilçesindeki devlet liselerinde gerçekleştirilmiş olup katılımcı olarak araştırma evreni lise matematik öğretmenlerinin hepsine ve öğretmenlerin dersine girdiği en az 10 öğrenci olmak üzere 374 lise öğrencisine ulaşılmıştır. Veriler Hong ve diğerleri (2016) tarafından geliştirilen "Achievement Emotions Questionnaire for Teachers (AEQ-Teacher)" ölçeğinin Türkçeye uyarlaması Dilekçi ve Nartgün (2019) tarafından yapılan Öğretmenlerin Öğretim Duygu Durumları Ölçeği, geometrik düşünme düzeyini belirlemek amacıyla Usiskin (1982) tarafından geliştirilen ve Duatepe (2000) tarafından Türkçeye çevrilen 25 maddelik Van Hiele Geometrik Düşünme Düzeyleri Ölçeği,Duatepe ve Çilesiz (1999) tarafından geliştirilen geometri tutum ölçeği ve Pekrun ve diğerleri (2005) tarafından geliştirilen "Achievement Emotions Questionnaire -Mathematics (AEQ-M)" ölçeğinin Türkçeye uyarlaması Çalık ve Çapa Aydın(2014) tarafından yapılan "AEQ-M" ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmaya katılan lise matematik öğretmenlerinin olumlu duygu (gurur, haz alma, umut) ortalamaları, olumsuz duygu (kaygı, öfke, hayal kırıklığı) ortalamalarından daha yüksek bulunmuştur. Lise öğrencilerin matematik başarı duyguları ortalamaları; ders(öncesi, sırasında, sonrası), çalışma (öncesi, sırasında, sonrası) ve sınav (öncesi, sırasında, sonrası) için orta olarak bulunmuştur. Araştırmaya katılan lise öğrencilerin geometri tutumları orta seviyededir. Van Hiele Geometrik Düşünme Düzeyi (VHGDD) başarısız ve 0 (görsel) olan öğrenciler araştırmaya katılan tüm öğrencilerin %26,7'sını, Van Hiele Geometrik Düşünme Düzeyi 1 (analiz) ve 2 (yaşantıya bağlı çıkarım) olan öğrenciler araştırmaya katılan tüm öğrencilerin %62,6'sını, Van Hiele Geometrik Düşünme Düzeyi 3 (tümevarım) ve 4 (ilişkileri görebilme) olan öğrenciler araştırmaya katılan tüm öğrencilerin %9,6'sıdır. Lise matematik öğretmenlerinin öğretim duygu durumları ile öğrencilerin matematik başarı duyguları arasında anlamlı ilişkiler mevcuttur. Lise matematik öğretmeni öğretim duygularından gurur ve kaygı duyguları öğrencilerin VHGDD'sını yordamakta ve anlamlı etki göstermektedir. Lise öğrencilerin geometri tutumları VHGDD'ne anlamlı bir etki göstermemektedir.Lise öğrencilerin dersten sonraki duygu durum düzeyi, çalışma sırasındaki duygu durum düzeyi, sınavdan önceki duygu durum düzeyi VHGDD'ni etkilemektedir. Lise öğrencilerin dersten önce, ders sırasında, çalışmadan önce, çalışmadan sonra, sınav sırasında ve sınavdan sonraki duygu durumları VHGDD üzerinde anlamlı etkiye sahip değildir.

This research was carried out in order to examine the emotions experienced by teachers and students who actively continue teaching in mathematics classrooms in the context of geometry, the critical sub-learning area of mathematics, and to evaluate the in-class emotional climate within the scope of geometry sub-learning area. The research was performed in state high schools in the Kesan district of Edirne province, and 374 high school students were reached, including all high school mathematics teachers and at least 10 students in the research universe as participants. The Turkish adaptation of the "Achievement Emotions Questionnaire for Teachers (AEQ-Teacher)" scale developed by Hong et al. (2016) was made by Dilekci and Nartgun (2019). The 25-item Van Hiele Geometric Thinking Levels Scale was translated into Turkish by Duatepe (2000), the geometry attitude scale developed by Duatepe and Cilesiz (1999), and the "Achievement Emotions Questionnaire -Mathematics (AEQ-M)" scale developed by Pekrun et al. (2005). The scale was collected using the "AEQ-M" scale adapted by Calık and Capa-Aydın (2014). The positive emotion (pride, pleasure, hope) averages of the high school mathematics teachers participating in the study were found to be higher than the negative emotions (anxiety, anger, disappointment) averages. Mathematics achievement averages of high school students; It was found to be moderate for class (before, during, after), study (before, during, after) and exam (before, during, after). The geometry attitudes of the high school students participating in the research are at a moderate level. Students whose Van Hiele Geometric Thinking Level (VHGDD) is unsuccessful and 0 (visual) is 26,7% of all students participating in the research. Students with Van Hiele Geometric Thinking Levels of 1 (analysis) and 2 (inference based on experience) are 62,6% of all students participating in the research. Students with Van Hiele Geometric Thinking Levels of 3 (inductive) and 4 (seeing relationships) constitute 9,6% of all students participating in the research. There are significant relationships between high school mathematics teachers' teaching mood and students' mathematics achievement feelings. The feelings of pride and anxiety, which are among the teaching feelings of high school mathematics teachers, predict the VHGDD of the students and have a significant effect. Geometry attitudes of high school students do not show a significant effect on VHGDD. High school students' mood level after class, mood level during study, mood level before the exam affect VHGDD. High school students' emotional states before, during, and after work, during exams and after exams do not have a significant effect on VHGDD.