Çevrimiçi canlı derslerde öğrenci ve öğretmen arasındaki diyaloğun transaksiyonel uzaklık kuramı bağlamında incelenmesi

Abstract

Yapılan bu araştırmanın amacı, Covid-19 uzaktan eğitim dönemi göz önünde bulundurularak ortaokul öğrencilerinin yeni tanıştıkları çevrimiçi canlı derslerde, etkileşimsel uzaklık kuramı bağlamında öğrenci-öğretmen etkileşiminin incelenmesidir. Durum çalışması yöntemi ile oluşturulan araştırmanın katılımcılarını 2020-2021 eğitim-öğretim yılı ikinci döneminde Gaziantep'in Nizip ilçesine bağlı Yunus Emre Ortaokulu yedinci sınıfta öğrenim gören 25 öğrenci oluşturmaktadır. Bu öğrencilerin dokuz tanesi odak grup görüşmesi yapılarak, diğerleri ise ders kayıtları incelerek araştırmaya dahil edilmiştir. Araştırmanın verilerini odak grup görüşmesi ve canlı ders kayıtları oluşturmaktadır. Araştırmada elde edilen veriler betimsel analiz yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre öğretmen iletişime geçmek istediğinde öğrencilerin büyük çoğunluğu tedirgin olarak motivasyon düşüklüğü yaşamaktadır. Paylaşım yapmak isteyen öğrencinin paylaşımına yönelik ertelemenin olduğu anlaşılmıştır. Öğretmenin iş birliğine yönelik herhangi bir etkinlik veya çalışma yapmadığı görülmüştür. Öğretmenin, çevrimiçi canlı ders esnasında öğrenci ile ilgilenmediği, konuyu anlatıp dersi bitirdiği sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak öğrenci ve öğretmen arasında psikolojik uzaklık olduğu görülmüştür. Araştırmanın sonunda uygulamaya yönelik; öğretmenlere etkili iletişim yöntemlerini kullanabileceği eğitimler verilmesi, uzaktan eğitim ortamına yönelik iş birliği gerektiren içerikler geliştirilmesi ve uzaktan eğitim esnasında öğretmenin merkezi konumdan çıkarak rehber konumda olması önerileri sunulmuştur. Gelecekte yapılacak araştırmalara yönelik ise benzer bir çalışmanın öğretmen odak görüşmesi yapılarak yinelenmesi, etkileşimsel uzaklığın diyalog boyutu yerine yapı boyutunun ele alınması, diyalog boyutunun içerisinde yer alan öğrenci-öğrenci iletişiminin derinlemesine incelenmesi, diyalog boyutunun içerisinde yer alan öğrenci-içerik bölümünün derinlemesine incelenmesi ve etkileşimsel uzaklık kavramı içerisinde yer alan diyalog ve yapı kavramlarının birbirleriyle ilişkisi incelenmesi önerileri sunulmuştur.

The aim of this research is to examine student-teacher interaction in the context of interactional distance theory in online live lessons where secondary school students have just met, considering the Covid-19 distance education period. The participants of the research, which was created by the case study method, consist of 25 students studying in the seventh grade of Yunus Emre Secondary School of Nizip district of Gaziantep in the second term of the 2020-2021 academic year. Nine of these students were included in the research by conducting focus group interviews, while the other students were included in the research by examining their course records. The data of the research consists of focus group interview and live course recordings. The data obtained in the study were analyzed using descriptive analysis method. According to the findings of the research, when the teacher wants to communicate, the vast majority of students experience low motivation by being agitated. It is understood that there is a postponement for the sharing of the student who wants to share. It was observed that the teacher did not do any activities or work for cooperation. It was concluded that the teacher did not care about the student during the online live lesson, explained the subject and finished the lesson. As a result, it was seen that there was a psychological distance between the student and the teacher. At the end of the research, for implementation; suggestions were made to provide teachers with trainings in which they can use effective communication methods, to develop collaborative content for the distance education environment, and to have the teacher move out of the central position and be a guide during distance education. For future research, a similar study is proposed to be repeated by conducting a teacher focus interview, to consider the structure dimension of the interactional distance instead of the dialogue dimension, to examine the student-student communication in the dialogue dimension in depth, to examine the student-content in the dialogue dimension in depth, and to examine the relationship between the dialogue and structure concepts within the concept of interactional distance.