Orta Doğu siyasetinde lider profilindeki değişim ve dış politikaya etkileri: Birleşik Arap Emirlikleri örneği

Abstract

Lider odaklı dış politika stratejisi izleyen ülkeler açısından dış politika analizinin odak noktalarından birisi lider analizidir. Dış politikadaki değişimi izlemek için ülke siyasi liderlerinin profillerini ele almak yol gösterici olabilmektedir. Orta Doğu siyasetinde ön plana çıkan belli başlı liderlerin, ülkelerinin dış politikalarındaki belirleyicilikleri her zaman dikkat çekmiştir. Bu çalışma, dış politika incelemelerinde lider boyutuna verilen önem nedeniyle ve iç ve dış faktörlerin dış politika analizlerindeki ağırlıklı rolünden ötürü, neoklasik realizmi referans almaktadır. Şeyh Zayed'den sonra Birleşik Arap Emirlikleri yönetiminde öne çıkan Muhammed bin Zayed'in izlediği siyaset ve benimsediği dış politika dikkat çeken bir değişim meydana getirmiştir. Orta Doğu siyasetindeki sorunlara barışçıl yöntemlerle yaklaşan Şeyh Zayed dönemi dış politikası, oğul Zayed'in liderliğinde farklılık göstermiştir. Yaşanan lider değişimi ve bu değişimin dış politikayı etkilemesi, ülkedeki dış politika-lider ilişkisinin incelenmesini gerekli kılmıştır. Tehdit algılamaları doğrultusunda dış politika hamlelerini yönlendiren Muhammed bin Zayed, müdahaleci bir aktör olarak bölgede aktif politikasını sürdürmüştür. Arap Baharı'nın etkisiyle bölgede oluşan güç boşluklarını doldurmak, ülke politikasını siyasal İslam, İran ve Müslüman Kardeşler karşısında konumlandırmak ve bölgede liderlik rolünü üstlenmek gibi amaçlar oğul Zayed'in dış politika çizgisini belirlemiştir.

In terms of countries that follow a leader-oriented foreign policy strategy, one of the focal points of foreign policy analysis is leader analysis. It can be instructive to consider the profiles of the political leaders of the country in order to monitor the changes in foreign policy. In this study, the decisiveness of the prominent leaders in the Middle East politics in the foreign policies of their countries is taken as the basis. Neoclassical realism was taken as a reference in this study because of its arguments such as giving importance to the leader dimension in foreign policy studies and including internal and external factors in the analysis. The politics and foreign policy of Mohammed bin Zayed, who came to the fore in the United Arab Emirates administration after Sheikh Zayed, brought about a remarkable change. The foreign policy of Sheikh Zayed's period, which approach the problems in Middle East politics with peaceful methods, showed differences under the leadership of his son Zayed. The change of leaders and the effect of this change on foreign policy made it necessary to examine the foreign policy-leader relationship in the country. Directing foreign policy moves in line with threat perceptions, Mohammed bin Zayed continued his active policy in the region as an interventionist actor. His foreign policy was determined by the aims such as filling power gaps in the region emerging with the effect of the Arab Spring, positioning the country's policy against political Islam, Iran, and the Muslim Brotherhood, and taking the leadership role in the region.