Arin Gölü (Bitlis) çökellerinin ekolojik risk analizi

Abstract

Bu çalışma, Arin Gölü'nün ekolojik risk analizini kapsamlı indeksler yolu ile tespit etmeyi amaçlamıştır. Bu kapsamda, Arin Gölü'nden yüzey sediment örnekleri (21) ve (5) Arin Gölü'nün çevresinden ana kaya örnekleri toplanmıştır. Arin Gölü'nde antropojenik etkinin belirlenebilmesi için Zenginleşme Faktörü (EF), Kontaminasyon Faktörü (CF), Jeoakümülasyon İndeksi (Igeo), Toksik Risk İndeksi (TRI), Modifiye Ekolojik Risk İndeksi (mER), Modifiye Potansiyel Ekolojik Risk İndeksi (mPER), Spearman Korelasyon Analizi, Temel Bileşenler Analizi ve Cluster analizi yapılmıştır. Arin Gölü metallerinin ortalama konsantrasyonu sırasıyla Al > Fe > Mn > Zn > Ni > Co > Pb > Cd > As şeklindedir. Zenginleşme Faktöründe Ni, As ve Zn için orta düzeyli zenginleşme, Kontaminasyon Faktöründe Ni için orta düzeyli kontaminasyon tespit edilmiştir. Jeoakümülasyon Faktörü açısından kirlenme olmadığı tespit edilmiştir. Arin Gölü'nün ekolojik risk analizi sonucunda metal seviyelerinin yüksek seviyede olmadığı ve toksik olmadığı saptanmıştır.

This study aims to analyze to determine the ecological risk analysis of Arin Lake by way of comprehensive indexes. İn this context, surface sediments sample from the Arin Lake (21) and bedrock samples(5) from the vicinity of Arin Lake were taken Enrichment Factor (EF), Contamination Factor and (CF) Modified contamination degree (mCd), Geoaccumulation Index (Igeo), Toxic risk index (TRI), Modified ecological risk (mER), Modified potential ecological risk (mPER), Spearman Correlation Analysis, Principal Compenant Analysis, and Cluster analysis were carried out to determine the anthropogenic effect in the Arin Lake. The average concentrations of Arin Lake's metals is as follows, respectively; Al > Fe > Mn > Zn > Ni > Co > Pb > Cd > As. Medium level enrichment for Ni, As, Zn In enrichment factor, medium level contamination for Ni in contamination factor was determined. No contamination was detected in terms of Geoaccumulation Factor. It was determined that the metal levels are not at a high level and are not toxic as a result of the ecological risk analysis of Arin Lake.