Türkiye'de insan hakları politikaları ve uygulamaları araştırması: Çanakkale İl İnsan Hakları Kurulu örneği

Abstract

İnsan haklarının temel felsefesi tüm insanların eşit ve özgür olması üzerinedir. Bu görüş doğrultusunda gelişen insan hakları evrensel bir kimliğe sahiptir ve uluslararası kuruluşların çalışmalar yürüttüğü konuların başında gelmektedir. Bu araştırmada da insan hakları ve insan haklarını koruma mekanizmaları ile ilgili uluslararası ve ulusal alanlarda yapılan yasal-yönetsel ve kurumsal düzenlemeler ele alınmıştır. Halka en yakın insan haklarını koruma mekanizmaları olan insan hakları kurulları, alan araştırması ile incelenmiş ve alan araştırması Çanakkale İl İnsan Hakları Kurulu ile sınırlandırılmıştır. Araştırmada Çanakkale İl İnsan Hakları Kurulu'nun mevcut durumunun ortaya konulması, eksikliklerinin tespit edilmesi ve Çanakkale İl İnsan Hakları Kurulu özelinde insan hakları kurullarına yönelik öneriler sunulması amaçlanmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda Çanakkale İl İnsan Hakları Kurulu'nun 16 üyesi ile görüşme gerçekleştirilmiş ve görüşme metinleri nitel veri analiz programı olan MAXQDA 2022 Programı kullanılarak içerik analizi ile çözümlenmiştir. Elde edilen bulgular kodlanarak, sınıflandırılarak temalaştırılmış ve MAXQDA programı ile oluşturulan grafikler üzerinden yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda; halkın insan hakları ve insan hakları kurulları ile ilgili yeterli bilgiye ve bilince sahip olmadığı tespit edilmiştir. Halkın yeterli bilgi ve bilince sahip olmamasının nedeni katılımcıların cevapları doğrultusunda; insan hakları kurullarının tanıtım faaliyetlerinde aktif olmaması, kurulun paydaşlarla işbirliğinin zayıf olması ve kurul üyelerinin insan hakları alanında uzmanlaşmış kişilerden oluşmaması ile ilişkilendirilmiştir. Bununla birlikte insan hakları politikalarının halkın talepleri üzerine oluşturulmadığı için halk tarafından içselleştirilemediği kanısına varılmıştır. İnsan hakları kurullarına yönelik tespit edilen eksikliklere; eğitim, insan hakları kurulları, bilgilendirme ve bilinçlendirme faaliyetleri başlıkları çerçevesinde çözüm önerileri sunulmuştur.

The basic philosophy of human rights is that all people are equal and free. Developing in line with this view, human rights have a universal identity and are one of the issues that international organizations work on. In this research, legal-administrative and institutional arrangements made in international and national fields related to human rights and human rights protection mechanisms are discussed. Human rights boards, which are the closest human rights protection mechanisms to the public, were examined by field research and the field research was limited to Çanakkale Provincial Human Rights Board. In the research, it is aimed to reveal the current situation of Çanakkale Provincial Human Rights Board, to identify its deficiencies and to offer suggestions for human rights committees in particular Çanakkale Provincial Human Rights Board. In line with the purpose of the research, 16 members of Çanakkale Provincial Human Rights Board were interviewed and the interview texts were analyzed by content analysis using the MAXQDA 2022 Program, a qualitative data analysis program. The findings were interpreted by coding, classifying and theming. As a result of the research; It has been determined that the public does not have sufficient knowledge and awareness about human rights and human rights boards. In line with the answers of the participants, the reason why the public does not have sufficient knowledge and awareness; Human rights boards are not active in promotional activities, the board's cooperation with stakeholders is weak and the board members are not made up of experts in the field of human rights. In addition, it was concluded that the human rights policies could not be internalized by the public because they were not formed upon the demands of the people. Deficiencies identified in human rights boards; Solution suggestions were presented within the framework of education, human rights boards, information and awareness activities.