Açık yeşil alanlardaki sulamanın zamansal ve mekânsal değişiminin cbs ortamında incelenmesi

Abstract

Açık yeşil alanlar kentlerin yaşanabilirliğini artıran, varlığı ile kentin kimlik kazanmasına katkı sağlayan, insanlara hem psikolojik hem de fiziksel olarak olumlu etkileri olan unsurlardır. Açık yeşil alanların işlevsel ve estetik özelliklerinin yanı sıra kentlerde homojen bir şekilde dağılarak ulaşılabilirliğinin de kolaylaştırılması sağlanmalıdır. Açık yeşil alanların sürdürülebilir kullanılması kent ekolojisine de katkı sağlamaktadır. Bu araştırmada, Çanakkale kent merkezi, Kepez beldesi, Dardanos ve Güzelyalı mücavir alanlarında bulunan 500 m2'den büyük açık yeşil alanlar 2006, 2011, 2016 ve 2021 yılları için ayrı ayrı belirlenerek kendi içlerinde ve birbirleriyle nicelik olarak kıyaslanmıştır. Ek olarak yeşil alanlarda bulunan sulama sistemleri, bitki kompozisyonları ve sulama için kullanılan su kaynakları da çalışma kapsamında incelenmiştir. Araştırmanın sonunda çalışma bölgelerinin her biri için dört farklı dönemde kişi başına düşen yeşil alan miktarları belirlenmiştir. Standartlara göre 10 m2 olması gerekirken farklı dönemlerde ve bölgelerde bu değerin altında kalındığı, kullanılan sulama yapılırken yaygın olarak hortum ile ve şebeke suyu kullanılarak sulama yapıldığı görülmüştür. Bitki kompozisyonlarında ise bütün çalışma alanında ağaç, çim ve çalı gruplarının beraber kullanıldığı belirlenmiştir. Sonuç olarak, kişi başına düşen yeşil alanların her dönemde azaldığı, kent planlamasında açık yeşil alanlar için yeterince yerin bırakılmadığı, mevcut yeşil alan dağılımlarının homojen olmadığı, sulama yapılırken daha tasarruflu ve sürdürülebilir yöntemler olan otomatik sulama sistemlerinin yaygın olmadığı tespit edilmiştir.

Open green areas are elements that increase the livability of cities, contribute to the identity of the city with their presence, and have positive effects on people both psychologically and physically. In addition to the functional and aesthetic features of open green areas, their accessibility should be facilitated by distributing them homogeneously in cities. Sustainable use of open green areas also contributes to urban ecology. In this research, open green areas larger than 500 m2 in the Çanakkale city center, Kepez town, Dardanos and Güzelyalı adjacent areas were determined separately for the years 2006, 2011, 2016 and 2021 and compared quantitatively within themselves and with each other. In addition, irrigation systems in green areas, plant compositions and water resources used for irrigation were also examined within the scope of the study. At the end of the research, 'amounts of green space per capita' were determined for each of the study regions in four different periods. Although it should be 10 m2 according to the standards, it was observed that this value was below standards in different periods and regions of the research area, and irrigation was commonly done using hose and mains water. As for plant compositions, it was determined that tree, grass, and shrub groups were used together in the entire study area. As a result, it has been determined: that green areas per capita are decreasing in every period, that there is not enough space left for open green areas in urban planning, that the existing green area distribution is not homogeneous, and that automatic irrigation systems, which are more economical and sustainable methods for irrigation, are not common.