Aile işletmelerinde örgütsel ustalığın rekabet avantajındaki etkisinde örgüt kültürünün düzenleyici rolü

Abstract

Ülkelerdeki işletmelerin %90-%95'ini oluşturan aile işletmeleri artık ülkelerin ayakta kalmasını sağlayan en temel ekonomik unsurlar olarak görülmekte ve global ekonomik sistemde sürdürülebilir rekabet avantajı sağlamada lokomotif görevi görmektedir. Aile işletmelerinin ekonomilere olumlu yönde katkısı; mevcut sorunlarının ortaya konması, çözüm üretilmesi ve sürdürülebilirliği ile doğru orantılıdır. Ülkeler tarafından zorunlu olan aile işletmelerin varlığı özellikle istihdam yaratmak adına ülkeler tarafından bizzat planlanmakta ve sorunları için çareler üretilmeye çalışılmaktadır. Literatürde aile işletmelerinde örgütsel ustalık ile performans arasındaki ilişki adına bir çok çalışma bulunmasına rağmen, örgütsel ustalığın rekabet avantajındaki etkisini ortaya koyan çalışma çok az sayıdadır. Çalışmada; Ankara ve İstanbul'da faaliyet gösteren 509 kadar aile işletmesinden elde edilen veriler ile örgütsel ustalık ile rekabet avantajı arasındaki ilişki ve örgüt kültürünün bu ilişkideki düzenleyicilik etki seviyesi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Yapısal eşitlik modeli ile ortaya konulan analiz neticesinde; aile işletmelerinde, örgütsel ustalık yararlanma stratejileri ile rekabet avantajı kavramları arasında güçlü bir ilişki bulunduğu, örgütsel ustalığın araştırma stratejileri ile rekabet avantajının firma ve dağıtım kanalı sermayesi kavramları arasında güçlü bir ilişki bulunduğu ancak örgütsel ustalığın araştırma stratejisi ile rekabet avantajının marka sermayesi kavramları arasında bir ilişkinin olmadığı görülmüştür. Düzenleyicilik etkisine bakıldığında; örgüt kültürünün, örgütsel ustalık ile rekabet avantajının marka sermayesi arasındaki ilişkide düzenleyicilik etkisinin olduğu tespit edilmiştir.

Family businesses, which make up 90%-95% of the enterprises in the countries, are now seen as the most basic economic factors that ensure the survival of the countries and act as a locomotive in providing sustainable competitive advantage in the global economic system. Family businesses have a positive effect on the economy; their contributions are directly proportional to revealing existing problems, producing solutions and sustainability. The existence of family businesses, which are obligatory by the countries, are planned by the countries in order to create employment, and solutions are tried to be produced for their problems. Although there are many studies in the literature on the relationship between organizational ambidexterity and performance in family businesses, there are very few studies revealing the effect of organizational mastery on competitive advantage. In our study; with the data obtained from about 509 family businesses operating in Ankara and Istanbul, the relationship between organizational ambidexterity and competitive advantage and the level of moderating influence of organizational culture in this relationship were tried to be revealed. As a result of the analysis revealed by the structural equation model; in family businesses, there is a strong relationship between organizational ambidexterity exploitative strategies and competitive advantage concepts. Also there is a strong relationship between organizational ambidexterity's exploratory strategies and competitive advantage's firm and channel equity concepts, but there is no relationship between organizational ambidexterity's exploratory strategy and competitive advantage's brand equity concepts. Considering the moderating influence; it has been determined that organizational culture has a moderating influence on the relationship between organizational ambidexterity and competitive advantage's brand equity.