Balkan Duvar Kertenkelesi'nin (Sauria: lacertidae, Podarcis Tauricus) geçmiş, günümüz ve gelecek coğrafik dağılım örüntüleri

Abstract

Pleyistosen buzul ve buzullar arası dönemler, türlerin dağılım desenini büyük ölçüde etkilemiştir. Bu çalışmada, geç Pleyistosen iklim dalgalanmalarının ve küresel iklim değişikliklerinin, yaygın olarak yayılış gösteren bir sürüngen türü olan Balkan duvar kertenkelesi (Podarcis tauricus) üzerindeki etkilerinin daha iyi anlaşılması amaçlanmıştır. Türün dağılımsal değişim dinamiklerini bulmak için ekolojik niş modellemesi yaklaşımı uygulanmıştır. WALLACE platformunda, Maxent algoritması ile biyoiklimsel değişkenler ve yeniden oluşturulmuş tür gözlem kayıtları kullanılarak, ekolojik niş modelleri oluşturulmuştur. Seçilen en iyi model, yeniden oluşturulmuş geçmiş ve tahminlenen gelecek biyoiklimsel koşullara projekte edilmiştir. Ayrıca, dağılım değişikliği ve biyoiklimsel bağlantısallık analizleri gerçekleştirilmiştir. Bunun yanı sıra türün Trakya, Sakarya ve Çanakkale-Çardak olmak üzere 3 ayrı popülasyondan, toplam 15 ++, 14 >>, 1 juvenil olmak üzere 30 örneği üzerinde morfolojik analizler gerçekleştirilmiş, sonuçlar önceki çalışmalarla karşılaştırılmıştır. Elde edilen tür vücut oranlarının ve pholodosis değerlerinin, önceki çalışmalardaki verilerle büyük çoğunlukla yakın değerlerde ve uyumlu olduğu görülmüştür. Mevcut koşullar altında, Balkan duvar kertenkelesi için model tahmini, büyük ölçüde bilinen dağılım alanını yakalamıştır. Son buzul maksimum (SBM) için türün dağılım tahmini, esas olarak ortalama kış sıcaklığının olumsuz etkisinden dolayı güney Balkanlar'da birkaç noktayla (57596,19 km2) sınırlanmıştır. SBM'den günümüze, türün dağılım alanı, özellikle Orta-Holosen'de belirgin şekilde (% 1254,59) genişlemiştir. Model, türün gelecekte yüksek yaz ve kış ortalama sıcaklıkları nedeniyle yayılış alanını genişleteceğini ve temel olarak kuzey enlemlere ve daha yüksek rakımlara doğru hareket edeceğini öngörmüştür. Balkan duvar kertenkelesinin güneybatı ve kuzeydoğu popülasyonları arasında bir bağlantısallık bulunmuş olup, ağırlıklı olarak güney Balkanlar'da yüksek bağlantısallık tahminlenmiştir.

Pleistocene glacial and interglacial periods have been greatly affected distribution pattern of the species. Impact of the global climate change upon species distributions such as range shifts in latitude or elevation has been widely studied. In this study, it was aimed to have a better understanding on effects of the late-Pleistocene climatic oscillation and the global climate changes on widely distributed reptile species, the Balkan wall lizard (Podarcis tauricus). To find out the dynamics of the species' range shifts, ecological niche modelling approach was applied. Bioclimatic variables and reconstructed species occurrence records were used to construct models on the WALLACE platform via using Maxent algorithm. The best model chosen was projected to reconstructed past and predicted future climatic conditions. Moreover, distribution change and bioclimatic connectivity analyzes were executed. In addition, morphological analyzes were carried out on 15 ++, 14 >>, 1 juvenile totally 30 samples of the species from 3 different populations Trakya, Sakarya ve Çanakkale-Çardak and the results were compared with previous studies. The body ratios and pholodosis values achieved are mostly close to and consistent with the values in previous studies. Under present conditions, model prediction for the Balkan wall lizard was largely caught its known distribution area. Species distribution prediction for the last glacial maximum (LGM) was limited to a few spots (57596,19 km2) in the southern Balkans, mainly due to the negative effect of the mean winter temperature. From the LGM to the present, distribution area of the species remarkably extended, particularly noticeable during Mid-Holocene (1254,59 %). The model predicted that the species will extend the distribution area due to high mean summer and high mean winter temperatures in the future and move basically towards northern latitudes and at higher elevations. A connectivity in between southwestern and northeastern populations of the Balkan wall lizard was found, with high connectivity predicted predominantly in the southern Balkans.