Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin süreç - odaklı motivasyon ve benlik algılarına yönelik çoklu - biyografik durum çalışması

Abstract

Bu boylamsal, geçmişe yönelik ve çoklu biyografik durum çalışmasının temel amacı başarılı bir şekilde Yabancı Dil olarak Türkçe (YDT) öğrenen beş yetişkin öğrencinin YDT öğrenme hikayelerinden hareketle geçmişten günümüze motivasyon değişimleri ve benlik algılarını ortaya çıkarmaktır. Bu amacın, son on yılda Avrupa'da Zóltan Dörnyei ve Ema Ushioda'nın dil öğrenme süreci içerisindeki motivasyon değişimleri üzerine odaklanan çalışmalarıyla karakterize edilmiş 'süreç-odaklı dönem' olarak adlandırılan döneme yenilikçi bir bakış açısı getirebilmesi için önemli olduğu düşünülmektedir. Bu bağlamda, mevcut çalışmada Yin'in (2009) durum çalışması için geliştirdiği yaklaşım kullanılmıştır; çünkü bu yaklaşım araştırmacının mevcut nitel araştırmayı daha ileri boyutlara götürmesine ve kendi okuruna bu araştırmayla ilgili en doğru ve tarafsız bilgileri sunmasına fırsat sağlamıştır. Bu yaklaşımla katılımcılar üzerine araştırılan analiz birimleri belirtilerek modellenmiştir. Mevcut modelde her bir katılımcı YDT öğrenme bağlamında birer durum olarak (analiz birimi) ele alınmıştır. Süreç-odaklı paradigmayla kurgulanan bu çalışma temelde katılımcıların biyografik öğrenme hikâyelerini ortaya çıkarabilmek için araştırmacı tarafından uzun vadede bir dizi görüşme yapılması ve bu biyografilerin okunaklı bir şekilde okura sunulmasından dolayı keşfedici ve boylamsal bir özelliğe sahiptir. Bu çalışmada araştırmacı Duff (2008), Stake (2006) ve Yin'in (2009) çoklu-durum analizleri üzerine olan önerileri ve stratejilerini harmanlayarak özgün bir çoklu-durum analiz (sentez) modeli geliştirmiştir. Bu model sayesinde toplu-durum analizi çatısı altında tekil analiz ve ardından karşılaştırmalı (toplu) sentez olarak iki tür bilgi değerleme yaklaşımı benimsenmiştir. Kronolojik olarak veri analiz süreci şu başlıklardan oluşmaktadır: (a) Görüşmelerin deşifre edilmesi, (b) her bir öğrenme geçmişinin betimsel olarak raporlaştırılması (analiz) ve son olarak (c) çoklu-beş durumun toplu olarak sentez edilmesidir. Yani, katılımcıların her birinin (a) YDT öğrenme hikâyesi bütüncül olarak ele alınırken (b) öğrenme sürecindeki süreç-odaklı motivasyon değişimleri ve benlik algıları iki ayrı alt analiz birimi olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak, bireysel her bir durum kendi içerisinde analiz edilmiş ve daha sonra bireysel durumlar karşılaştırmalı olarak toplu sentez edilmiştir. Sonuç olarak, beş katılımcının Türkçe öğrenme motivasyonunda etkisi olan beşi olumlu, ikisi ise olumsuz olmak üzere toplamda yedi baskın/ortak tema belirlenmiştir. Elde edilen bulgulardan hareketle, motivasyon içsel olarak 'dinamik' bir yapıya sahip ise, kesintisiz motivasyon adlı bir kavramın olup olmadığına dair tartışmaların yapılması yerinde olabilir. Bu çalışmanın verilerinin kesintisiz/sürdürülebilir motivasyon olgusuna farklı bir bakış açsından bakabilmek için fikir verici olduğu düşünülmektedir. Böylece, yeni kavramlar üretmeye yönelik yapılacak bu tartışma, başarılı bir şekilde öğrenilen bir dilin altında yatan asıl temel kaynağın neler olabileceği yönünde araştırmacılara ışık tutabilir. Buradan hareketle, bu çalışmadaki katılımcıların başarılı bir şeklide YDT öğrenmelerinin alternatif psikolojik bir güç ile gerçekleşmiş olacağı düşünülebilir. Motivasyon bireyin öğrenme geçmişinde sürekli değişken bir doğa gösterdiği için, nispeten durgun ve uzun süreli psikolojik bir güç bu çalışmadaki katılımcıların öğrenme süreci içerisinde karşılaştıkları tüm zorlukların üstesinden gelebilmelerini sağlamış olabilir. Böylesi bir psikolojik gücün varlığı katılımcıları genel olarak yabancı dil öğrenenlerden farklı kılmış olabilir. Bu güç belki de öğrenmeye adanma ya da koşulsuz öğrenme aşkı olabilir. Alanyazın tarandığında yabancı dil öğrenmede motivasyon araştırmalarının ağırlıklı olarak geleneksel (konvansiyonel) pozitivist paradigma ışığında yapıldığı görülmektedir. Bu bağlamda, konvansiyonel olmayan ve yenilikçi olduğu düşünülen bu çalışmanın sonuçlarının geleneksel ve gelecekteki motivasyon araştırmaları arasında bir köprü görevi görebileceği düşünülebilir.

The aim of this longitudinal and retrospective multi-biographical case study is to determine motivational variations and self perception of five adults succesful learners of Turkish as a Foreign Language (TFL), with reference to their learning stories from past to present. This aim is considered as crucial in order to maintain an innovative perspective to the period called as 'process-oriented period' characterized by the studies of Zóltan Dörnyei and Ema Ushioda, for the last decade in Europe, on motivational studies in language learning. In this study, a case study approach developed by Yin (2009) was adodted; because this approach provided to researcher an opportunity to take on further aspects of this qualitative research and present the most accurate and unbiased information on this research to the readers. Accordingly, each unit of analysis of each participant was determined and modelled by this approach. In this model, each participant was approached as a case (unit of analysis) in the context of learning TFL. Built by process-oriented paradigm this study has an exploratory and longitudinal feature since it revealed biographical learning stories of the participants thanks to researcher's a series of interviews with participants in the long term and presentation of readable excerpts. In this study, the researcher developed an original multiple-case syudy analysis (sythesis) model by blending suggestions and strategies of Duff (2008), Stake (2006), and Yin (2009) on multiple-case syudy analysis. With this model, two types of analysis such as single case and colletive case anaysis (sythesis) were adopted within multiple-case analysis. Chronologically, data analyses are as follows: (a) transcription of intervews, (b) reporting of each learning story descriptively (analysis), (c) and finally sythesis of five cases as a whole. Each learning story was handled holistically, and process-based motivational variations in learning process and self perception were handled as two sub-units of analysis. As a conclusion, each case was analysed seperately and five cases were synthesised as a whole. Accordingly, five positive and two negative dominant themes influencing learning TFL were obtained. According to the results, if motivation has an inner 'dynamic' feature, a concept such as continuous / sustainable motivation can be discussed. The results of this study are considered to be suggestive for handling continuous / sustainable motivation in different aspects. Hence, based on production of new concept this diccusion can shed light on the underyling main factors of learning successfully a new language for the researchers. Accordingly, it is considered that the research participants in this study learnt TLF successfully by an alternative psychological power. As motivation has an inconstant nature in human learning, a relatively stagnant and long-term psychological power may have enabled participants to overcome the difficulties encountered in the learning process. Such a psychological power may have enabled participants to be different from other learners. This power may be commitment to learning or unconditional love of learning. When related literature is reviewed it is clearly seen that motivational researches in foreign language learning are carried out by the light of positivistic (conventional) paradigm. To that extent, the results of this non-conventional and innovative research can serve as a bridge between traditional and future motivational research.