Afet yönetişiminde işbirliği ağlarının önemi: Kocaeli örneği

Abstract

Bu araştırma, afet yönetiminde faaliyet yürüten kamu kurumları, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları arasında kurulan işbirliği ağlarını incelemeyi ve planlanan işbirliği ağları ile gerçekleşen işbirliği ağlarını karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Araştırma sosyal ağ analizi yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini Kocaeli'nde afet yönetimi alanında faaliyet yürüten 220 kurum oluşturmaktadır. Sosyal ağ analizi verileri, bu amaç için hazırlanan bir anket aracılığıyla toplanmıştır. Ayrıca planlanan işbirliklerini tespit etmek için dokuman incelemesi yapılmıştır. Elde edilen veriler, UCINET 6 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analizlerin görselleştirilmesi için Netdraw programı kullanılmıştır. Ağ bazında büyüklük, yoğunluk, ağ merkeziliği ve karşılıklılık analizleri yapılırken aktör bazında da derece merkeziliği, arasındalık merkeziliği, yakınlık merkeziliği ve özvektör merkeziliği analizleri yapılmıştır. Afet yönetimi ağının yoğunluğu 0.073, merkeziliği 0.64, karşılıklı bağlantıların oranı ise %36'dır. Dolayısıyla afet yönetiminde faaliyet yürüten kurumlar arasındaki ağ, düşük yoğunluklu, merkezileşmenin yüksek olduğu ve ilişkilerin büyük çoğunluğunun tek taraflı olduğu bir ağdır. Bu yapısal özellikleri itibariyle afet yönetimi ağı, dayanışma ve birlikte çalışma açısından yeteri kadar sosyal sermaye üretememekte, var olan bağlantılar ağdaki küçük bir grup aktör etrafında toplanmakta ve bağlantılar eşit olmayan bir şekilde dağılmaktadır. Karşılaştırılan 7 hizmet grubunun 4'ünde işbirliği ağının resmi lideri ile gerçek lideri birbirinden farklıdır. Bu 7 hizmet grubundaki ağ yoğunlukları %24 ile %57 arasında değişmektedir. En düşük yoğunluk Beslenme Hizmet Grubundaki işbirliği ağına ait iken en yoğun bağlantılar Arama ve Kurtarma Hizmet Grubunda gerçekleşmiştir. Ağın merkeziliğini ölçmeyi amaçlayan analizlerin bulguları, arama-kurtarma ve haberleşme alanlarında daha çok karşılıklı etkileşimin var olduğunu, diğer hizmet gruplarında ise bilgi ve kaynakları belirli sayıda aktörün elinde tuttuğunu göstermektedir.

This research aims to examine the collaboration networks between public institutions, private sector and NGOs in disaster management. Another purpose of the research is to compare the planned collaboration networks with the realized collaboration networks. Social network analysis was used in the research. The population of the research is 220 institutions carrying out disaster management activities in Kocaeli. Social network analysis data were collected through a questionnaire prepared for this purpose. In addition, document review was conducted to determine the planned collaborations. UCINET 6 program was used to analyze the data. Netdraw is used to visualize the networks. Size, density, network centrality and reciprocity analyzes were performed in the whole network. On the basis of the actor, degree centrality, betweenness centrality, closeness centrality and eigenvector centrality analyzes were performed. The density is 0.073, the centrality is 0.64, and the reciprocity ties rate is 36% of the disaster management network. Therefore, the network among the organizations operating in disaster management is low density, high centralization and unilateral majority of the relations. These data show that the collaboration network among disaster management actors is a low-density and high centralization. Moreover, the majority of the relationships in the network are one-way. In terms of these structural characteristics, the disaster management network cannot produce enough social capital in terms of solidarity and cooperation, the existing connections are gathered around a small group of actors in the network and the connections are unevenly distributed. In four of the seven service groups compared, the official leader of the collaboration network and the actual leader differ. In these seven service groups network density range from 24% to 57%. The lowest network density belongs to the Nutrition Service Group. The most intensive connections were made in the Search and Rescue Service Group. According to the results of centrality analysis, the interaction between search and rescue and communication fields is higher than other fields. In other service groups, it shows that a certain number of actors retain information and resources.