Doğal destinasyonlarda rekreatif faaliyetlere katılan ziyaretçilerin çevreci davranış ve çevreci satın alma davranışı: Kapadokya, Köprülü Kanyon ve Kazdağları örnekleri

Abstract

Doğaya dayalı destinasyonlarda gerçekleştirilen bireysel ya da kolektif deneyimler ve potansiyel davranışlar çevresel sorunları ve çevre sorunlarını azaltma çabalarını etkileyebilmektedir. Özellikle bireylerin farklı değerlere ve kaynaklara sahip alanlara ziyaretleri, kişinin hem kendisi hakkındaki görüşlerini hem de dünyaya bakış açısını etkilemektedir. Çalışmanın amacı, doğal destinasyonlardaki faaliyetlere katılan rekreasyoncuların çevresel sorunlara yönelik algılarını, endişelerini belirlemek ve bu sorunların azaltılmasına yönelik günlük yaşamlarındaki ya da rekreatif bir etkinlik sırasındaki çevre dostu davranış ve çevreci satın alma davranışlarını açıklamaktır. Çalışma kapsamında Çanakkale/Kazdağı'nda yürüyüşe gelen, Nevşehir/Kapadokya'da sıcak hava balonuna binen ve Antalya/Köprülü Kanyon'da rafting etkinliğine katılan rekreasyoncularla görüşülmüştür. Toplamda 1164 kişiden çevresel sorunlara ilişkin bilgileri alınmıştır. Bu çalışmadaki hipotezler kısmi en küçük kareler (PLS) analizi kullanılarak yapısal eşitlik modellemesi ile test edilmiştir. Modelleri oluşturmak ve geçerliliklerini değerlendirmek için SmartPLS (V.3.2.6) yazılımı kullanılmıştır. Ek olarak üç bölgenin çevreci davranış düzeylerini karşılaştırmak için Tek Yönlü Varyans analizi kullanılmıştır. Analizler sonucunda rekreasyoncuların demografik özelliklerine göre çevre dostu davranışlarında önemli tespitler yapılmıştır. Her üç alanda da çevresel fedakârlık çevre dostu davranışı etkileyen önemli bir değişken olmuştur. Dahası rekreasyoncular günlük yaşamlarındaki çevre dostu davranışlarını etkinlik sürecinde de göstermektedirler. Ek olarak üç alanın karşılaştırıldığı anova testinde, tüm bağımsız değişkenlerde Kazdağı alanı rekreasyoncularının daha çevreci oldukları bulunmuştur. Son olarak çalışmadaki bulgular ışığında çeşitli değerlendirmeler sunulmuş, mevcut ve olası sorunlara yönelik öneriler belirtilmiştir.

The individual or collective experiences and potential behaviors in nature-based recreation areas effects to reduce environmental problems and efforts of reducing environmental problems. Especially the visits of individuals to areas with different values and resources may affect the individual's view of herself and her view of the world. Purpose of the study is to determine the perceptions and concerns of the recreators participating in the activities in natural destinations, and to explain environmental friendly behaviors and environmental purchasing behaviors in daily life or during a recreational activity to reduce these problems. Within the purpose of the study, the recreationists who came for a walk in Çanakkale/Kazdağları (Ida Mountains), boarded a hot air balloon in Nevşehir/Cappadocia and participated in the rafting activity in Antalya/Köprülü Canyon were interviewed. A total of 1164 people were informed about environmental problems. The hypotheses in this study were tested by structural equation modeling using partial least squares (PLS) analysis. SmartPLS (V.3.2.6) software was used to construct models and evaluate their validity. In addition, one-way analysis of variance was used to compare environmental behavior values of the three regions. As a result of the analyzes, important determinations were made in the environment friendly behaviors of recreationists according to demographic characteristics. In all three areas, environmental sacrifice has been an important variable affecting environmental friendly behavior. Moreover, recreationists show their environment friendly behavior in their daily lives during the activity process. In addition, in the anova test where three areas were compared, it was found that the recreationists of Ida Mountaın area were more environmentally friendly in all independent variables. Finally these findings, presented a variety of assessments stated recommendations for existing and potential problems.