Öğretmen adaylarının ilk okuma yazma öğretimi dersindeki akademik başarıları, biliş üstü farkındalık düzeyleri, düşünme stilleri ve tutumları arasındaki ilişkiler

Abstract

Bu araştırmanın amacı sınıf öğretmeni adaylarının İlk Okuma Yazma Öğretimi dersi akademik başarıları, biliş üstü farkındalık düzeyleri, düşünme stilleri ve İlk Okuma Yazma Öğretimi dersine ilişkin tutumları arasındaki ilişkileri belirlemektir. Bu amaca bağlı olarak sınıf öğretmeni adaylarının düşünme stilleri, biliş üstü farkındalık düzeyleri, İlk Okuma Yazma Öğretimi dersine ilişkin akademik başarıları ve İlk Okuma Yazma Öğretimi dersine ilişkin tutumları belirlenerek; cinsiyet, genel not ortalaması, öğrenim durumu ve öğrenim görmekte olunan üniversite değişkenleri ile ilişkisi açıklanmıştır. Ayrıca sınıf öğretmeni adaylarının biliş üstü farkındalık düzeyi, düşünme stilleri ve İlk Okuma Yazma Öğretimi dersine ilişkin tutumlarının İlk Okuma Yazma Öğretimi dersi akademik başarılarını yordama düzeyi incelenmiştir.Araştırma 2011-2012 öğretim yılı bahar yarıyılında, Adıyaman Üniversitesi, Ahi Evran Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Giresun Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı 3. sınıfında öğrenim gören 673 sınıf öğretmeni adayı ile yürütülmüştür. Araştırmada sınıf öğretmeni adaylarının İlk Okuma Yazma Öğretimi dersi akademik başarılarını belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen "İlk Okuma Yazma Öğretimi Dersi Akademik Başarı Testi", derse ilişkin tutumlarını belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen "İlk Okuma Yazma Öğretimi Dersi Tutum Ölçeği", düşünme stillerini belirlemek amacı ile Sternberg ve Wagner (1992) tarafından geliştirilen ve Türkçe'ye uyarlaması Fer (2005) tarafından yapılan Düşünme Stilleri Envanteri (Thinking Styles Inventory), Biliş Üstü farkındalık düzeylerini belirlemek amacı ile Schraw ve Dennison'ın (1994) geliştirdiği Türkçe'ye uyarlaması Akın, Abacı ve Çetin (2007) tarafından yapılan Biliş Ötesi Farkındalık Envanteri ve öğretmen adaylarının kişisel bilgilerini belirlemeye yönelik kişisel bilgiler formu kullanılmıştır.Betimsel türdeki bu araştırmanın veri toplama araçlarının geliştirilmesinde SPSS 18.0 paket programı ve LISREL 8.51 programı kullanılarak açımlayıcı faktör analizi ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 15.0 paket programı kullanılarak, Frekans, Yüzde, Aritmetik Ortalama, Standart Sapma, Kruskal Wallis, Mann Whitney U, t-Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ve Tukey Testi yapılmıştır. Araştırmanın sonuçları, sınıf öğretmeni adaylarının en çok yasamacı düşünme stilini tercih ettiklerini göstermektedir. Sınıf öğretmeni adaylarının yürütmeci düşünme stili ile cinsiyet, genel not ortalaması, öğrenim durumlarına göre anlamlı fark olduğu; yasamacı ve yargılayıcı düşünme stillerinin ise bu değişkenler açısından farklılık göstermediği belirlenmiştir. Sınıf öğretmeni adaylarının yasamacı düşünme stilini kullanma düzeylerinin öğrenim görmekte oldukları üniversiteye göre farklılaştığı belirlenmiştir. Öte yandan, sınıf öğretmeni adaylarının İlk Okuma Yazma Öğretimi dersi akademik başarılarının, İlk Okuma Yazma Öğretimi dersine ilişkin tutumlarının ve biliş üstü farkındalık düzeylerinin yüksek olduğu bulunmuştur. Sınıf öğretmeni adaylarının biliş üstü farkındalık düzeylerinin cinsiyet, genel not ortalaması ve öğrenim görmekte olunan üniversiteye göre anlamlı farklılık göstermediği, öğrenim durumuna göre ise farklılaştığı ortaya çıkmıştır. Sınıf öğretmeni adaylarının İlk Okuma Yazma Öğretimi dersi akademik başarılarının cinsiyet, genel not ortalaması, öğrenim durumu ve öğrenim görmekte oldukları üniversiteye göre, İlk Okuma Yazma Öğretimi dersine ilişkin tutumlarının ise cinsiyet, genel not ortalaması ve öğrenim görmekte oldukları üniversiteye göre anlamlı farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Sınıf öğretmeni adaylarının İlk Okuma Yazma Öğretimi dersi akademik başarılarını yordamada İlk Okuma Yazma Öğretimi dersine ilişkin tutumun düşük düzeyde etkili olduğu, biliş üstü farkındalık düzeyinin ve düşünme stillerinin ise etkili olmadığı anlaşılmıştır.

The aim of this study is to determine the relationship between primary school pre-service teachers' academic achievement, metacognitive awareness level, thinking style and attitudes toward teaching initial reading writing course. According to this aim, pre-service teachers' thinking styles, metacognitive awareness levels, academic achievement and attitudes toward teaching initial reading writing course were detected and their relationship between gender, cumulative grade average, teaching status and the university that they study at were stated. In addition, the prediction level of metacognitive awareness level, thinking styles and attitudes and academic achievement were investigated. This research was carried out with third grade primary school pre-service teachers studying at Adıyaman University, Ahi Evran University, Akdeniz University, Atatürk University, Dokuz Eylül University, Giresun University and Marmara University Primary School Education Undergraduate Program in the spring term of 2011-2012 academic year. In this research, "Initial Reading Writing Course Academic Achievement Test" developed by the researcher was used for determining primary school pre-service teachers' initial reading writing course academic achievement and "Initial Reading Writing Course Attitude Scale" developed by the researcher used for determining primary school pre-service teachers' attitudes toward initial reading writing course. Moreover, for determining thinking styles "Thinking Styles Inventory" developed by Sternberg and Wagner (1992) and adapted into Turkish by Fer (2005) and for determining metacognitive awareness level "Metacognitive Awareness Inventory" developed by Schraw and Dennison (1994) and adapted into Turkish by Akın, Abacı and Çetin (2007) and for determining pre-service teachers' personal informations personal information form were used.In this descriptive research, for developing data collecting tools explanatory factor analysis and confirmatory factor analysis were undertaken by using SPSS 18.0 package program and LISREL 8.51 program. Frequency, percentage, mean, standard deviation, Kruskal Wallis, Mann Whitney U, t-test, ANOVA and Tukey test were conducted by SPSS 15.0 package program.The results of the research indicated that primary school pre-service teachers prefer legislative thinking style. Primary school pre-service teachers' legislative and judicial thinking styles do not differ according to gender, cumulative grade average, teaching status; while executive thinking styles differ. It was detected that primary school pre-service teachers' level of using legislative thinking style differs according to their university.On the other hand, it was found that primary school pre-service teachers' academic achievement, attitude toward initial reading writing course and metacognitive awareness are high. There is not a significant difference in the level of pre-service teachers' metacognitive awareness in terms of gender, cumulative grade average and the university. But there is a significant difference in the level of pre-service teachers' metacognitive awareness in terms of teaching status.It was also found that academic achievement differs according to gender, cumulative grade average, teaching status and the university that they study at. Moreover, attitudes toward initial reading writing course differ according to gender, cumulative grade average and the university. Attitudes toward initial reading writing course have a lower impact on predicting academic achievement in initial reading writing course; whereas the level of metacognitive awareness and thinking styles do not.