Tüketici Çevre Bilinci Algı Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Abstract

Çevresel bilinç, ki?inin çevre bilgisine, çevreye olan tutumuna, çevresel duyarlılığına ve çevreye kar?ı yararlı davranı?larda bulunmasına göre ?ekillenir. Bu doğrultuda, çalı?manın temel amacı, öğretmen adaylarının tüketici olarak çevre bilinci algısını belirlemeye yönelik bir tüketici çevre bilinci algı ölçeği geli?tirmektir. Ara?tırmanın çalı?ma grubunu 2015-2016 öğretim yılında Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi?nin farklı anabilim dallarında öğrenim gören 396 öğretmen adayı olu?turmaktadır. Örneklemde yer alan öğretmen adaylarının %70,2?si kız, %29,8?i erkektir. ?lgili alanyazının taranmasından sonra olu?turulan ölçeğin ilk hali 45 maddeden olu?maktadır. Uzman görü?leri neticesinde madde sayısı 36?ya indirilerek çalı?ma grubuna uygulanmı?tır. Ölçeğin geçerliğini belirlemek için açımlayıcı faktör analizi yapılmı?, madde faktör toplam korelasyonları ve madde ayrımcılık değerleri hesaplanmı?tır. Ölçeğin güvenilirliğini belirlemek için, iç tutarlılık düzeyi ve stabilite seviyeleri hesaplanmı?tır. Son hali verilerek uygulanan ölçekte 36 madde olup, bunlardan 8 maddenin faktör yükü 0,30 „un altında olmasından dolayı çıkarılmı? ve ölçeğin nihai madde sayısı 28?e indirilmi?tir. Sonuç olarak, 20?si olumlu, 8?i olumsuz toplam 28 maddeye sahip ölçek; Duyarlılık Bilinci, Davranı? Bilinci, Sosyal Baskı ve Bilincin Yönlendirilmesi olmak üzere 4 boyuttan olu?maktadır. Yapılan analizler sonucunda, ölçeğin tüketici çevre bilinci algı düzeylerini belirlemek amacıyla kullanılabilecek, geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu saptanmı?tır.

Environmental consciousness is shapes according to individuals? environmental knowledge, attitude towards environment, environmentally sensitiveness, and beneficial behaviors relative to environment. This study aims to develop a scale to investigate perceptions of preservice teachers? environmental consciousness. To this aim, a sample consisting of 396 preservice teachers were selected for the study. 70.2% of the sample were female and 19.8% were male. 45 items were constructed by reviewing the literature. Because of expert opinions, 9 items were excluded. Then, the form consisted of 36 items were administered to the sample. For validity of the scale, explanatory factor analysis, item-factor total correlation, and item discrimination values were analyzed. For reliability, internal consistency and stability levels were analyzed. 8 items were excluded as their factor loading were lower than .30. As a result of the analyses, the scale is consisted of 28 items (8 items are negative, and 20 items are positive). The items were divided under four factors; Susceptible Consciousness, Behavioral Consciousness, Social Pressure, and Bias. Eventually, it is concluded that the scale is valid and reliable to investigate preservice teachers? environmental consciousness.