Arslanboğa, Kadir2025-02-052025-02-052021Arslanboğa, K. (2021). İSKENDER PAŞA’NIN SARAYBOSNA’DAKİ ZAVİYE VAKFI’NIN FİNANSAL DURUM TABLOSU (1807-1821). Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 16(56),498-521. doi.org/10.14783/maruoneri.8882901300-0845 / 1300-0845https://doi.org/10.14783/maruoneri.888290https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/437677https://hdl.handle.net/20.500.12428/29532Osmanlı Devleti’nde özel şahıslar ile bürokratların kurmuş olduğu vakıflar iktisadi ve sosyal açıdan birçoktoplumsal görevi yerine getirmekteydi. Bürokratlar, özellikle de Balkanlar’da fetihten sonra bulunduklarıbölgenin idarecileri o şehrin kalkınması açısından gerek kendi gelirlerini gerekse de devletten kendilerinekuracakları vakıflar için tahsis edilen gelirleri toplum yararına adamışlardır. Fatih Sultan Mehmet ve II. Beyazıtdönemlerinin önemli eşhasından olan ve Vezir, Rumeli Beylerbeyliği ve Bosna Sancakbeyliği görevlerindebulunan İskender Paşa da başta şehrin su ihtiyacının karşılanması olmak üzere Bosna’da vakıf kurmuştur.Nehirlerin sularını şehrin muhtelif bölgelerine yönlendirmiş, çeşmeler, köprü, Nakşibendi Tekkesi, imaret,misafirhane, kervansaray ve saray inşa ettirmiştir. İnşa edilen bu yapı ve müesseselerin faaliyetlerinin devamıiçinde çiftlikler, bahçeler, yoncalıklar ve değirmenler vakfetmiştir. Vakıflar açısından tescil belgesi hüviyetindekivakfiye ile evkaf muhasebe bilançoları önem arzetmektedir. İskender Paşa Vakfı’nın vakfiyesi günümüzeulaşamamıştır. Ancak vakıf muhasebesi olarak Başbakanlık Osmanlı Arşivinde 1807-1821 yılları arasındakisüreyi ihtiva eden bir arşiv defteri bulunmaktadır. Çalışmada bu arşiv defterinden elde edilen bilgiler ışığındavakfın finansal durumu incelenmiştir. Olağan süreçte vakfın gelirlerinin giderlerini karşıladığı, ancak 1815yılında yaşanan nehir taşkınlarının vakfın inşa ettiği birimlere zarar verdiği anlaşılmaktadır. Yıkılan birimlerinyeniden inşası, vakfın devam eden yıllarda bir mali daralmaya gitmesine sebebiyet vermiştir.turinfo:eu-repo/semantics/openAccessOsmanlı İmparatorluğuVakıfSaraybosnaİskender PaşaTekkeOttoman EmpireFoundationBosniaIskender PashaLodgearticle165649852110.14783/maruoneri.888290437677