Bakırdöğen, SerkanÇam, Ayşe Burcu2025-01-262025-01-262021https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=wf-FPgY-5qjHEzEoOgvMs7KCvS2mARDgqIgr-sC60HXX3f84py6ZOqfmhSMirfSkhttps://hdl.handle.net/20.500.12428/10626Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Ana Bilim DalıAmaç: Bu çalışmada hemodiyaliz (HD), periton diyalizi (PD) ve renal transplant (RT) uygulanmış kronik böbrek hastalarınde (KBH) yorgunluk, depresyon ve uyku bozukluğu gibi psikolojik sorunları değerlendirmeyi ve karşılaştırmayı amaçladık. Metod: Çalışmamız dosya ve görüntü kayıtları kullanılarak yapılan retrospektif arşiv taramaları şeklinde planlanmış olup, tek merkezli, multidisipliner, analitik olgu kontrol şeklinde tasarlandı. Çalışmamıza 1 Mayıs 2020 ile 31 Aralık 2020 arasında Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi (SUAM) nefroloji kliniğine KBH tanısı ile başvuran hastalar arasından Renal Replasman Tedavisi (RRT) uygulanan hastalar alındı. Hastaların demografik bulguları, eşlik eden komorbiditeleri ve laboratuvar tetkik sonuçları değerlendirildi. Hastaların uyku bozukluklarının değerlendirilmesi için Epworth Uyku Ölçeği (ESS), yorgunluk durumunun değerlendirilmesi için Yorgunluk Şiddet Ölçeği'nin (YŞÖ) ve depresyon durumunun değerlendirilmesi için ise Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) kullanıldı. Bulgular: Çalışmamıza 99 (%50) kontrol ve 99 [RT (n=50), HD (n=24) ve PD (n=25)] Son dönem böbrek hastası olmak üzere toplam 198 katılımcı alındı. Hastaların 117'si erkek ve 81'i kadın cinsiyette olup hastaların yaş ortalaması 52.25 ± 13.96 yıl saptandı. Çalışmamızdaki 100 (%50.4) katılımcının yorgunluk düzeyinin 4 puanın üstünde olduğu saptandı. Diyaliz grubunda erkek cinsiyetin daha fazla olduğu saptandı. Her iki grubun da yaş ortalaması, sigara kullanım sıklığı ve eşlik eden DM oranları benzerdi. Diyaliz grubu ve kontrol grubu arasında YŞÖ ve Beck Depresyon skorları benzer saptandı (sırasıyla; p=0.170 ve p=0.479). Diyaliz grubunun Epworth uykululuk skalasındaki puan ortalaması kontrol grubundan daha yüksek saptandı (p=0.019). Kontrol grubunun Epworth uykululuk skalasındaki 0-5 arasındaki puanda yer alma sıklığı diyaliz grubundan daha yüksek saptanır iken diyaliz grubunda Epworth uykululuk skalasındaki 6-10 rası puan sıklığı sağlıklı kontrol grubundan yüksek saptandı (sırasıyla; p=0.003 ve p=0.017). Kontrol grubunun Epworth Uykululuk skoru RT hastalarına benzer iken HD ve PD hastalarından daha düşük saptandı (p<0.001). HD hastalarındaki Beck Depresyon puanı kontrol grubuna ve RT hastalarına oranla daha yüksek saptanır iken PD hastalarına benzer saptandı (sırasıyla; p=0.009, p=0.036 ve 0.999). RT hastalarında hipertansiyon (HT) sıklığı (%76) kontrol grubundan ve HD grubundan anlamlı şekilde yüksek saptanır iken PD grubuna benzer saptandı (sırasıyla; p<0.001, p<0.001 ve p<0.05). RT hastalarının nakil öncesinde ortanca 2.75 (0.5-20) yıl, PD hastalarının 2 (1-6) yıl ve HD hastalarının 1 (0.5-3) yıl renal replasman tedavisi (RRT) aldığı saptandı (p=0.020). Tartışma ve Sonuç: Çalışmamızda KBH ve kontrol grupları arasında YŞÖ skorları açısından istatistiksel anlamlı farklılık saptanmadı. RT ve diyaliz uygulanan hastalar arasında YŞÖ skorları açısından farklılık olmadığını saptadık. Çalışmamız sonucunda transplantasyon öncesi uygulanan diyaliz tedavisinin uyku üzerindeki olumsuz etkilerinin nakil sonrasında önemli ölçüde düzeldiğini düşünmekteyiz. Bu durumun hastaların RRT yönteminden bağımsız şekilde renal nakil uygulamasının bu açıdan da önemli bir yeri olduğunu vurgulamak gerekmektedir. Çalışmamızda PD uygulanan KBH hastalarında uyku bozukluklarının daha yaygın olduğu sonucuna vardık. Çalışmamızda HD uygulanan hastalarda BDİ skorlarının kontrol grubuna ve RT grubuna oranla daha yüksek olduğunu saptadık. Bununla birlikte KBH hastalarına uygulanan diyaliz modaliteleri (HD veya PD) arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulamadık.Objective: In this study, we aimed to evaluate and compare psychological problems such as fatigue, depression and sleep disturbance in chronic kidney patients (CKD) who underwent hemodialysis (HD), peritoneal dialysis (PD) and renal transplantation (RT). Method: Our study was planned as retrospective archive scans using file and image records, and was designed as a single center, multidisciplinary, analytical case control. Patients who were admitted to the nephrology clinic of Çanakkale Onsekiz Mart University (ÇOMÜ) Health Practice and Research Center (SUAM) between 1 May 2020 and 31 December 2020 with the diagnosis of CKD were included in our study. Demographic findings, accompanying comorbidities and laboratory test results of the patients were evaluated. Demographic findings, accompanying comorbidities and laboratory test results of the patients were evaluated. The Epworth Sleep Scale (ESS) was used to evaluate the sleep disorders of the patients, the Fatigue Severity Scale (LAS) to evaluate the fatigue status, and the Beck Depression Inventory (BDI) to evaluate the depression status. Results: A total of 198 participants, including 99 (50%) control and 99 [RT (n = 50), HD (n = 24) and PD (n = 25)] ESRD patients, were included in our study. 117 of the patients were male and 81 were female, and the average age of the patients was 52.25 ± 13.96 years. It was found that the fatigue level of 100 (50.4%) participants in our study was above 4 points. Male gender was found to be more in the dialysis group. The mean age, smoking frequency and comorbid DM rates of both groups were similar. Between the dialysis group and the control group, the YAS and Beck Depression scores were similar (p = 0.170 and p = 0.479, respectively). The mean score of the dialysis group in the Epworth sleepiness scale was found to be higher than the control group (p = 0.019). While the frequency of 0-5 in the control group on the sleepiness scale was higher than in the dialysis group, the frequency in the dialysis group of 6-10 points on the Epworth sleepiness scale was higher than the healthy control group (p = 0.003 and p = 0.017, respectively). The Epworth Sleepiness score of the control group was similar to RT patients but lower than HD and PD patients (p <0.001). HD hastalarında Beck Depresyon skoru kontrol grubuna ve RT hastalarına göre daha yüksek iken PB hastalarına benzerdi (sırasıyla p = 0,009, p = 0,036 ve 0,999). While the frequency of hypertension (HT) in RT patients was significantly higher (76%) than the control group and HD group, it was similar to the PD group (p <0.001, p <0.001 and p <0.05, respectively). It was found that RT patients received a median of 2.75 (0.5-20) years before transplantation, 2 (1-6) years in PD patients, and 1 (0.5-3) year renal replacement therapy (RRT) in HD patients (p = 0.020). Discussion and Conclusion: In our study, no statistically significant difference was found between the CKD and control groups in terms of YAS scores. We found that there was no difference between RT and dialysis patients in terms of YAS scores. As a result of our study, we think that the negative effects of dialysis treatment applied before transplantation on sleep significantly improved after transplantation. It should be emphasized that this situation has an important place in this regard, independent of the RRT method of renal transplantation. In our study, we concluded that sleep disorders are more common in CKD patients who undergo PD. In our study, we found that BDI scores in patients who underwent HD were higher than the control group and RT group. However, we could not find a statistically significant difference between the dialysis modalities (HD or PD) applied to CKD patients.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessNefrolojiNephrologySpecialist Thesis171657972