Tiryaki, OsmanDurmaz, Ahmet2025-01-262025-01-262016https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=DPTyuy3wRPq_qvCPSqUB6wSLKKeyJyAVOeJoeNYdoorh39PmlPbIB1CCltjS3P8Nhttps://hdl.handle.net/20.500.12428/7572Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Ana Bilim DalıMetot validasyonu, pestisit kalıntı analizinde en önemli kalite kriterleri olup ISO 17025 ve OECD-GLP akreditasyon sisteminin bir gereğidir. Tüm analiz yöntemlerinin, gerçek örneklerin kalıntı analizi yapılması öncesinde doğrulanması gerekir. Bu çalışmada QuEChERS metodu ile "Golden Delicious" ve "Starking Delicious" elma çeşitlerinde chlorpyrifos etken maddenin kalıntı analizi için 0,05, 0,5 ve 5,0 mg/kg seviyelerinde zenginleştirme yapılarak validasyon gerçekleştirilmiştir. QuEChERS analitik metodun adımları olan ekstraksiyon ve clean up dan sonra LC-MS/MS kullanarak kromatografik ayrıştırma yapılmıştır. Matris etkisini elimine etmek için matrisli kalibrasyon kullanılmıştır. Bu yüzden, MCGolden D ve MCStarking D kalibrasyonları kullanılmıştır. Metodun validasyonu kalibrasyonun doğrusallığı, geri alım, gerçeğe yakınlık, cihaz dedeksiyon limiti ve metotun dedeksiyon limiti, tekrar edilebilirlik, kesinlik, matris etkisi gibi kriterleri ile gerçekleştirilmiştir. Çözücü kalibrasyon eğrisi ve her iki matris kalibrasyon eğrisi 5-200 ng/ml aralığında doğrusal olarak bulunmuştur. Golden D örneğiden geri alım %70,87-112,99 arasında gerçekleşmiş, ortalaması ise %89,32 dir. Tekrar edebilirlik değerleri ise %8,36-14,03 arasında bulunmuştur. Starking D elma örneği için ise geri alım yüzdesi %69,08-100,3 arasında gerçekleşmiş ve ortalaması %79,82 dır. Tekrar edebilirlik değerleri %1,96-12,88 arasında gerçekleşmiştir. Chlorpyrifos için tüm metodun geri kazanımı %84,60, RSD ı ise %15,68 olarak bulunmuştur. Bulunan sonuçlar istenen geri kazanım aralığına (%70-120) ve tekrar edebilirlik kabul oranı için belirtilen değerlere (RSD ?% 20) uygun bulunmuştur. Anahtar sözcükler: QuEChERS, Metot Validasyonu, Kalibrasyonun Doğrusallığı, Matris EtkisiMethod validation is a most important quality criteria in the pesticide residue determination and is a requirement of ISO 17025 and OECD-GLP accreditation system. All analytical procedures must be validated prior to implementation of residue determination of original samples. In this study, QuEChERS method was validated using Golden Delicious and Starking Delicious apple varieties, spiked at 0,05, 0,5 and 5,0 mg/kg with chlorpyrifos. QuEChERS analytical procedure steps was followed for the extraction and cleaun up, then chromatographic sepration was performed by using LC-MS/MS. Calibrants were added in to black sample exracts , and this calibration was used to compansate matrix effect. Thus MCGolden D and MCStarking D were used for quantification. The method validation was performed by the following performance parameters; linearity of calibration, recovery, accuracy, instrument detection limit and estimated method detection limit repeatability, precision, matrix effect. Solvent calibration curve and both matrix matched calibration curve were the linear over the range of 5–200 ng/ml. Recovered chlorpyrifos from Golden D apples ranged between 70,87–112,99 % with a mean recovery of 89,32%. The repeatability values were between 8,36-14,03%. Similarly recovered chlorpyrifos from Starking D apples ranged between 69,08–100,3 % with a mean recovery of 79,82%. The repeatability values were between 1,96-12,88%. For overall recovery of the analytical procedure for chlorpyrifos was 84.60 % with a relative standard deviation of 15,68%. These all findings comply with the values specified for mean recovery range (70–120%) and repeatability (RSD ? 20%). Keywords: QuEChERS, Method Validation, Linearity of Calibration, Matrix Effecttrinfo:eu-repo/semantics/openAccessZiraatAgricultureMaster Thesis152457081