Demirpolat, AznavurTekin, Deniz Fırat2025-01-262025-01-262019https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=T1mWGp9MngYYkCSgiJvtVtLu6hv7feilumZBETQuaXfLGiB9BuwPJiLxZZh_dg-Jhttps://hdl.handle.net/20.500.12428/10774Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bölgesel Araştırmalar Ana Bilim DalıBu çalışma, Ortadoğu devlet anlayışını siyaset felsefesi bağlamında incelemektedir. Çalışmanın amacı, Ortaçağ Ortadoğu siyasi düşünce dünyasındaki siyasal iktidarı yani devleti ortaya koymaktır. İbn Haldun'un mülk/devlet teorisini merkezini oluşturduğu bu çalışma temel olarak Ortadoğu siyasi düşünce dünyasında devletin nasıl tanımlandığını ve siyaset ve devletin nasıl ele alındığını incelemekte ve özgün bir devlet teorisinin olup olmadığı sorusuna yanıt aramaktadır. Tarihsel süreci göz önünde bulundurulduğunda Ortadoğu/İslam siyaset düşüncesini dört farklı gelenek/yaklaşım üzerinden okumak mümkündür. Bu yaklaşımlardan birincisi, saray çevresinde şekillenen ve gelişen Nasihatname ve Siyasetname geleneğidir. İkincisi, Antik Yunan-Helenistik kültürünün siyasa birikimini Ortadoğu düşün dünyasına taşıyan felsefe damardır. Bu gelenek, ahlak ile siyaseti bir arada ele alırken, ahlakı siyasetin temeline yerleştirmektedir. Büyük ölçüde Platon'un Devlet'ine ve Aristoteles'in Politika'sına dayanan ve ahlak-siyaset bağını kurmuş olan yaklaşım, hem siyasal iktidarı sınırlayıcı hem de seküler temellere sahiptir. Bu iki yaklaşımın ortak noktası; iyi yönetimin nasıl olması gerektiği önermelerini işlemeleridir. Ortadoğu düşünce dünyası, ahlak-siyaset ilişkisi bağlamında şekillenen bu perspektiften oldukça etkilenmiştir. Üçüncü yaklaşım ise; Fıkıh ve Kelam gibi dini ilimlerin içinde şekillenen teoloji geleneğidir. İslam düşünce dünyasında dini ilimler, ahlak ve siyaseti çoğu zaman gölgede bırakmıştır. Ahlakı siyasetin temeli kabul eden bilimler, siyasal iktidarları sınırlandırırken, teoloji damar, iktidarlara meşruiyet sağlayan bir kaynak kimliğine sahiptir. Dönemin egemen yaklaşımı olan bu gelenek, din-siyaset ve din-devlet bağlamı üzerinde duran, ilahi yasa yönetimi olan tarihi hilafet yönetimini ve halifeyi merkeze alan bir siyasal düşünce sistemine sahiptir. Devletin doğasını açıklamaya çalışan ve kurduğu Umran İlmi'yle toplum ve devleti olgusal/kuramsal düzeyde ele alan İbn Haldun diğer yaklaşımlardan farklı, özgün bir düşünce sistemi ortaya koyması bakımından dördüncü yaklaşımın ilk ve son temsilcisidir. Toplumsal ve siyasal olay ve olguları nedensellik ilişkisi içerisinde ele alan düşünür, toplumları üretim tarzı ve ilişkileri bağlamında bedevi-hadari ayrımına tabii tutmakta ve bedevi toplumların sahip olduğu asabiyetin mülk/devleti ortaya çıkardığını ifade etmektedir. Anahtar Kelimeler: Devlet, Siyaset Felsefesi, Hilafet Teorisi, İdeal Devlet, Siyasetname, Umran, Bedevi-Hadari, Asabiyet, Mülk.This study examines the understanding Middle-East state approach in the context of political philosopy. The purpose of this study is to reveal political power whish is embendded in the Middle-Eastern political philosophy in the Middle Age. Ibn Khaldun's mulk/state theory is the center of this study. This study basically looks for answers for how to state is identified in the Middle Eastern political thought and ıf there is an original state theory. When the historical process is considered, it is possible to read the Middle-Eastern political thought the four different approach. The first approach ise Nasihatnamaand Siyasatnamaapproach through. Which is shaped aroud the palace. The second is Ancient-Greek-Helen culture's heritage in the Middle-East thought. This approach considering the ethic and the politics together whilw putting the ethic in the center of politics. This approach which mainly construct a relation between ethics and politics, is limiter and has secular foundations. The common point of these two different approaches is to examine how is to be a good governance. The Middle-Eastworld of thought was influenced by this approach in terms of the relation of ethics and politics. The third approach is; ıt is a tradition of theology shaped in religious sciences such as Fiqh and Kalam. In the world of Islamiz thought, religious sciences often shadowed morality and politics. While the sciences that accept morality as the basis of politics limit political power, teology has a source identity that provides legitimacy to the governments. This tradition, which is the dominant approach of the period, has a political system of thought that focuses on the religion-politics and religion-state context, the historical caliphate administration which is the divine law administration and the caliph. Ibn Khaldun, who tried to explain the nature of the state and founded it, was the first and last representative of the fourth approach in terms of presenting the society and the state at a factual/theoretical level and differentiating it from other approachs. Considering the social and political events and phenomena with in the context of causality, the thinker puts the societies under bedouin-hadar distinction in the context of the mode of production and relations and states that the irritability of the Bedouin societies brings up the mulk/state. Key words: State, Political Philosophy, Caliphate Theory, Ideal State, Siyasatnama, Umran, Bedouin-Hadara, Asabiyya, Mulk.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessKamu YönetimiPublic AdministrationSiyasal BilimlerMaster Thesis1257545866