Taşlı, Tülay CengizAkyar, Elife2025-05-292025-05-292025https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=E_eEUHQic_C-LvhxNQn1W4pgKV0dJ6QwQdCzomGSnl1px2se--utp-Pk07a5XxgJhttps://hdl.handle.net/20.500.12428/29836Geçmişten günümüze kadar, çeşitli coğrafyalarda büyük kayıplara yol açarak hem maddi hem de manevi zararlara sebep olan afetler, insanlığın karşılaştığı çok büyük sorunlardan bir tanesidir. Türkiye'nin de, çokça yara aldığı depremlerde verilen can ve mal kayıplarının ardından, olası bir deprem senaryosunun etkili bir şekilde yönetilmesi ve sürecin sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesi amacıyla deprem parkları kavramı gündeme gelmiştir. Deprem parkları; estetik ve işlevsel potansiyel barındıran, insanların günlük yaşamda rekreasyonel ihtiyaçlarını karşılayan alanlardır. Olası bir deprem durumunda sağlayabileceği çoklu işlevler dikkate alındığında, başta deprem parkları olmak üzere, acil toplanma alanlarının ve geçici barınakların amacına en uygun şekilde kullanılabilmesi için potansiyel alanların belirlenmesiyle birlikte stratejik olarak planlanması ve bu planlamaya göre yer seçimlerinin yapılması gerekmektedir. Çanakkale ili I. Derece deprem bölgesinde yer almakla birlikte, yakın gelecekte beklenen İstanbul depreminden çok fazla hasar alacak illerden bir tanesidir. Araştırma kapsamında, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) temelli yöntemlerden biri olan Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) ile deprem parkları yer seçimlerinin uygunluğuna etki eden kriterlerler belirlenerek Çanakkale kent merkezinde deprem parkları için uygun alanların belirlenmesi amaçlanmıştır. Analizler sonucunda elde edilen uygunluk haritasına göre, alanda deprem parkları için; 0,165 km2 uygun olmayan, 10,10 km2 az uygun, 7,074 km2 orta uygun, 0,398 km2 uygun ve 2451,59 m2 çok uygun alanların olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmanın, yerel yönetimler ve planlamacılara, deprem riski yüksek olan bölgelerde sürdürülebilir müdahale stratejileri geliştirme hususunda rehberlik edebileceği öngörülmektedir. Bununla birlikte, Çanakkale'nin depremlere karşı direncini güçlendirmek ve toplumsal dayanıklılığını sağlamak amacıyla atılmış önemli bir adım olarak değerlendirilmesi beklenmektedir.Disasters, which have caused great losses in various geographies from the past to the present, causing both material and moral damages, are one of the biggest problems faced by humanity. Following the loss of life and property in earthquakes, which also hit Turkey, the concept of earthquake parks has come to the agenda in order to effectively manage a possible earthquake scenario and ensure the sustainability of the process. Earthquake parks are areas that have aesthetic and functional potential and meet the recreational needs of people in daily life. Considering the multiple functions they can provide in the event of a possible earthquake, earthquake parks, emergency gathering areas and temporary shelters should be strategically planned with the identification of potential areas in order to be used in the most appropriate way for their purpose, and site selections should be made according to this planning. Although Çanakkale province is located in the first degree earthquake zone, it is one of the provinces that will be severely damaged by the Istanbul earthquake expected in the near future. Within the scope of the research, it is aimed to determine the suitable areas for earthquake parks in Çanakkale city center by determining the criteria affecting the suitability of earthquake park site selection with Analytic Hierarchy Process (AHS), one of the Geographic Information Systems (GIS) based methods. According to the suitability map obtained as a result of the analysis, it was determined that there are 0.165 km2 unsuitable, 10.10 km2 less suitable, 7.074 km2 moderately suitable, 0.398 km2 suitable and 2451.59 m2 very suitable areas for earthquake parks. It is envisaged that this study can guide local governments and planners in developing sustainable response strategies in areas with high earthquake risk. It is also expected to be considered as an important step towards strengthening Çanakkale's resilience to earthquakes and ensuring social resilience.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessPeyzaj MimarlığıLandscape ArchitectureAHS yöntemi kullanılarak deprem parkları planlama ilkelerinin mekansal olarak irdelenmesi: Çanakkale kent merkezi örneğiSpatial investigation of earthquake parks planning principles using AHS method: Çanakkale city center caseMaster Thesis1134918769