SÜNENÜ’T-TİRMİZÎ’YE KAYNAKLIK BAKIMINDAN İMÂM BUHÂRÎ’NİN ESERLERİ (TAHRÎC VE DEĞERLENDİRME)

İmam Tirmizî, Sünen’inde İmâm Buhârî’den hadîsler ve görüşler rivâyet etmektedir.Sünenü’t-Tirmi?î’de, Tirmizî’nin doğrudan Buhârî’den rivâyet ettiği 39 ve Buhârîtarafından da rivâyet edildiğini belirttiği 5 hadîs bulunmaktadır. Bu hadîslerSünenü’t-Tirmi?î’deki 3956 hadîsin yaklaşık %1’ine tekabül etmektedir. İlgilihadîslerin Buhârî’nin günümüze ulaşan eserlerinde taranması sonucunda, 31tanesinin kısmen veya tamamen bu eserlerde yer aldığı, 13 tanesinin ise bu eserlerdebulunmadığı tespit edilmiştir. Bu 31 rivâyetin 20 tanesi tam olarak, 11 tanesi isekısmen bu eserlerde yer almaktadır. Kısmen veya tamamen örtüşen rivâyetler birarada değerlendirildiğinde Sünenü’t-Tirmi?î’deki 31 rivâyetten 18 tanesinin etTârî?u’l-kebîr’le, 11 tanesinin el-Câmi?u’s-?a?î?’le, 4 tanesinin el-Edebü’l-müfred’le, 3tanesinin Halku ef?âli’l-?ibâd’la ve 3 tanesinin de et-Târî?u’?-?a?îr’le uyumlu olduğugörülmektedir. Anlaşıldığı üzere Tirmizî tercihini genellikle el-Câmi?u’?-?a?î?kitabına giremeyen rivâyetlerden yana kullanmıştır. Tirmizî’nin tercih ettiği burivâyetleri içermesi muhtemel kitapların bir kısmı günümüze ulaşamadığı içinTirmizî’nin Buhârî’den naklettiği rivâyetlerin birçoğunun o eserlerde yer alıpalmadığını, dolayısıyla Buhârî’nin o rivâyetleri kitaplarında rivâyet etmeyi tercihedip etmediğini doğrudan tespit etme imkânımız bulunmamaktadır.