EKONOMİK KRİZLERDE KAYIT DIŞI EKONOMİ: SEÇİLMİŞ BAZI ÜLKELER İLE TÜRKİYE DEĞERLENDİRMESİ1

Ekonomilerin istikrarlı bir durumdan istikrarsız bir duruma geçişini ifade eden krizlerin, olağan dönemlerin aksine yasal ve yasal olmayan faaliyetleri daha fazla kayıt dışına çıkardığı yazında belirtilmektedir. Ancak ekonomik krizlerde kayıt dışı ekonomik faaliyetlerin neler olduğu, nasıl ortaya çıktığı, boyutlarının ne olduğu, hangi hesaplama yöntemine göre arttığı ya da azaldığı gibi birçok konu göz ardı edilmektedir. Çalışmada yazın taraması yapılarak genelde seçilmiş bazı ülkelerde, özelde Türkiye'de yaşanan ekonomik krizlerde kayıt dışı ekonominin boyutu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bunun için de Türkiye'de 32 sayılı Karar ile sermaye hareketleri üzerindeki kontrollerin tamamen kaldırıldığı 1989 sonrası ele alınmış, kriz yaşayan seçilmiş bazı ülkelerde de aynı dönem ele alınarak, birçok soruya yanıt aranmıştır. Yaşanacak yeni ekonomik krizlerde, kayıt dışının önlenmesi adına gerek kriz dönemlerine özgü, gerekse olağan dönemler için kalıcı çözüm önerilerinde bulunulmuştur