Foucault sarkacı ve salınım düzleminin hareketi
| dc.contributor.author | Yılmaz, Oktay | |
| dc.contributor.author | Uçmaz, Çılga Misli | |
| dc.date.accessioned | 2025-01-27T19:26:46Z | |
| dc.date.available | 2025-01-27T19:26:46Z | |
| dc.date.issued | 2023 | |
| dc.department | Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi | |
| dc.description.abstract | Robert Crease’in bilim insanlarına “Tüm zamanların en güzel bilimsel deneyleri nelerdir?” diye sorduğu anket çalışmasında, Foucault sarkacı bilimde en güzel ilk on deney içinde yerini alır. Fizikte geometrik faz konusu ele alındığında Hannay açısı hesaplanırken Foucault sarkacı önemli bir örnektir. Newton’nun ikinci hareket yasası eylemsiz (ivmesiz) referans sisteminde geçerlidir. Yerküre ivmeli bir sistem olduğu için Newton’nun ikinci hareket yasası Coriolis, Euler ve merkezkaç gibi hayali kuvvetler eklenerek düzeltilir. Bu makalede Foucault sarkacının çalışma ilkesi, sarkaç denklemleri, başlangıç değerlerini içeren çözümleri, Foucault’nun 1851 yılındaki deneyinde kullandığı sayısal değerlerle, açık ve anlaşılır bir şekilde sunulmak istenmiştir. Bununla birlikte Hannay açısı açık bir şekilde hesaplanmıştır. Foucault, Paris’te bulunan görkemli Pantheon kilisesinin kubbesine meşhur sarkacını asarak, ilk defa 1851 yılında sarkacın salınım düzleminin yavaş yavaş dönüş hareketini gözleyerek, yerkürenin kendi ekseni etrafında döndüğünü ve yerkürenin bir eylemsiz sistem olmadığını ispatladı. Böylece, gökyüzü gözlemine ve teleskoba ihtiyaç duymadan yerkürenin dönüşü hissedilir ve görünür hale geldi. Penceresi olmayan bir odanın içinde bile yerkürenin dönüşü ispatlanabilir ve dikkatli ölçüm yapılarak sarkacın asılı bulunduğu bölgenin enlem açısı ölçülebilir. Foucault sarkaçları dünyanın pek çok yerinde sergilenir ve keşfin yapıldığı 1851 yılından bu yana gösteriler yapılarak kutlanır. İtalyan bir düşünür ve yazar olan Umberto Eco’nun “Foucault Sarkacı” adını verdiği bir romanında da konusu geçmektedir. | |
| dc.identifier.doi | 10.25092/baunfbed.1152407 | |
| dc.identifier.endpage | 385 | |
| dc.identifier.issn | 1301-7985 | |
| dc.identifier.issn | 2536-5142 | |
| dc.identifier.issue | 1 | |
| dc.identifier.startpage | 373 | |
| dc.identifier.trdizinid | 1156965 | |
| dc.identifier.uri | https://doi.org/10.25092/baunfbed.1152407 | |
| dc.identifier.uri | https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1156965 | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12428/15620 | |
| dc.identifier.volume | 25 | |
| dc.indekslendigikaynak | TR-Dizin | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.relation.ispartof | Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi | |
| dc.relation.publicationcategory | Makale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.snmz | KA_TRD_20250125 | |
| dc.subject | Fizik | |
| dc.subject | Uygulamalı | |
| dc.subject | Fizik | |
| dc.subject | Matematik | |
| dc.title | Foucault sarkacı ve salınım düzleminin hareketi | |
| dc.type | Review Article |
