Bir Motifin Peşinden: Osmanlı Sanatında “Bereket Boynuzu”
| dc.contributor.author | Altıer, Semiha | |
| dc.date.accessioned | 2025-01-27T19:38:55Z | |
| dc.date.available | 2025-01-27T19:38:55Z | |
| dc.date.issued | 2018 | |
| dc.department | Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi | |
| dc.description.abstract | Bereket, tarihöncesi çağlarından beri insanoğlunun hayatında önemli bir kavram olmuştur.İnsanların müdahale edemediği iklim koşullarına bağlı olarak hasatlarının iyi geçmesi, hayvanlarınındoğurganlığı; zaman içinde toplumsallaşmayla birlikte aile yaşantılarının, çocuklarının, gelirlerininbol ve uğurlu olması hep bereket kavramıyla ilişkilendirilmiştir.Pagan inancında bolluk-bereket tanrıları/tanrıçaları için çeşitli ayinler yapılmış; aynı zamanda butanrılar/tanrıçalar bereketi temsil eden bazı sembollerle tasvir edilmişlerdir.İslam inanışında bereket, hem dünya hem ahirete yönelik kazançla ilişkilendirilmiş; İslam sanatındaise, gerek mimari süslemede gerek küçük el sanatlarında bolluk/bereketi temsil eden birçok sembolkullanılmıştır.Yunan mitolojisinden kaynaklanarak Roma ve Bizans kültürlerinde de devamlılık bulan bolluk vebereket sembolü bereket boynuzu (cornucopiae) motifi ise, Erken İslam ve Avrupa Sanatı’nda dakendini göstermiştir. Bu motif, Osmanlı sanatına 18. yüzyılda Lale devrini kapsayan Batılılaşmasürecinde girmiş; Başkent İstanbul’dan sonra farklı tür ve malzemeyle yapılan birçok sanat eserinde,dönemin yeni süsleme anlayışının bir göstergesi olarak taşraya kadar yayılmıştır.Zarifliği, esnekliği, içine yerleştirilen çiçek, yaprak ve meyvelerle yarattığı zengin görünümüyleoldukça sevilen bu motif, Osmanlı armasında devletin bereketli topraklarını temsil etmek üzerekullanılmıştır.Bereket boynuzunun özellikle kadın mezar taşlarındaki yoğunluğu, tarih boyunca bereket sembolü bumotifin, zaman aşımına uğramadan dişil anlama yani üreme, doğurganlık kavramlarına bir göndermeyaptığını düşündürtmektedir. | |
| dc.identifier.doi | 10.9737/hist.2018.648 | |
| dc.identifier.endpage | 57 | |
| dc.identifier.issn | 1309-4688 | |
| dc.identifier.issn | 1309-4173 | |
| dc.identifier.issue | 7 | |
| dc.identifier.startpage | 21 | |
| dc.identifier.trdizinid | 303227 | |
| dc.identifier.uri | https://doi.org/10.9737/hist.2018.648 | |
| dc.identifier.uri | https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/303227 | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12428/17423 | |
| dc.identifier.volume | 10 | |
| dc.indekslendigikaynak | TR-Dizin | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.relation.ispartof | History Studies | |
| dc.relation.publicationcategory | Makale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.snmz | KA_TRD_20250125 | |
| dc.subject | Tarih | |
| dc.subject | Sanat | |
| dc.title | Bir Motifin Peşinden: Osmanlı Sanatında “Bereket Boynuzu” | |
| dc.type | Article |
