Kutsal metin, episteme ve hermenötik

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorYavuz, Şevket
dc.contributor.authorKaradavut, Ümran
dc.date.accessioned2025-05-29T02:47:00Z
dc.date.available2025-05-29T02:47:00Z
dc.date.issued2024
dc.departmentLisansüstü Eğitim Enstitüsü, Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractBir sistem veya yapının din olarak adlandırılabilmesi için sahip olması gereken şartlardan birisi kutsal kabul edilen "kurucu", "ilahî" bir metnin varlığıdır. Teorik olarak; vahiy eksenli dinlerdeki kutsal metinleri oluşturan ilahi kelam, Yaratıcı ile yaratılan arasındaki diyalog sürecinin ifadesidir. Vahiy eksenli dinlerde—burada İslam—Hz. Peygamber'e yalnızca "Kur'ân" olarak gelen vahiyler, ilahî kelam olarak kabul edilir; dolayısıyla ne Hz. Peygamber'in Kur'ân'ı açıklayıcı mahiyette söyledikleri, ne de Kur'ân'ı açıklayan sahabilerin sözleri ilahî kelam olarak değerlendirilir. Herhangi bir dinin anlaşılabilmesi için de ilk akla gelen kurucu kutsal metnin anlaşılması gerekir. Diğer bir ifade ile dinin yaşanabilmesi, uygulanabilmesi ve tezahür edebilmesi için metnin "anlaşılması" bir zorunluluktur. İlkesel olarak her din mensuplarını kurtuluşa eriştirmeyi amaç edinir. Buna göre, kurtuluşa götürecek hakikat de Kur'ân'da verilidir. Bu ereğe uygun evrensel prensipler getiren kutsal metin; bazı ilke, prensip ve rotalarla uygun bir hayat inşa edebilmenin yolunu verir. Bu "yol (dîn)"un "doğru ve sahih" olarak anlaşılması ve yorumlanması kurtuluş / hidayet pusulasının anahtarıdır. Tarihsel olarak; ilahî kelam, başlatıcı-tebliğci prototipler tarafından ilk alındığında taze ve canlı iken; insana, hayata ve tarihe aktarıldığında ilk tarihsel tecrübenin canlılığını koruyamaz hale gelebilmektedir. İlk tarihsel ve teolojik tecrübenin zayıflamaya başlaması anlam ve anlamlandırma dinamik ve süreçlerini de derinden radikal olarak etkileyebilmektedir. Metnin anlamının yanlış anlaşılması insan, toplum, kültür ve medeniyet hayatında büyük hataların oluşmasına yol açabilmektedir. Dini doğru anlamak ve sahih anlamlandırma süreçleri ile uygun anlayış inşa edebilmek—epistemik dizge—kuşkusuz kurucu kutsal metni doğru, sahih ve uygun anlamaya zorunlu olarak bağlıdır; zira "eğri cetvel ile doğru çizgi çizilemez".
dc.description.abstractOne of theconditionsthat a systemorstructuremusthave in orderto be called a religion is theexistence of a "founding", "divine" textthat is consideredsacred. Intheory; thedivineword, whichconstitutesthesacredtexts in revelation-basedreligions, is theexpression of thedialogueprocessbetweentheCreatorandthecreature. Inrevelation-basedreligions—here, Islam—revelationsthatcametotheProphet as the "Qur'ân" areconsidereddivinelyrevealedwords; hence, neitherthewords of theProphet in theaimtoexplaintheQur'ânnorthewords of thecompanionsareconsidered as divinewords. Whatmakescategories of understandingfalseandnegative; thence, some of theissuesthatcreateepistemichandicapsare as follows: Lack of methodandknowledge, presuppositions-prejudgments, individualand/orcollectivepsychologythatlegitimizeseverydayexperiences, subject-textintransitivity, etc. The main claim of thisstudy is this: Themeaning of thetext is subjecttotheepistemicsystem; therefore, theprocessesthatleadtomisunderstandingdepend on thenature of theepistemicsystem (thesystem of interpretation-meaning-understanding). Inthisstudy, noematics / "meaning/interpretation" methodologywill be used as thebasicanalysismethod. Thestudy can be framedbythefollowingmethodicalquestions: Whataretheobstaclestounderstandingthesacredtext—here, theQur'ân? Whichepistemicsystemsdeterminethemeaning/makingprocesses, dimensionsandframeworks? Whatkind of categories of understandingareneededfor a correctandauthenticunderstanding?
dc.identifier.endpage96
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=htlyhJG97gjBTPjAeWRhPm42o5_9AtTcWK7UaKDInulCcqca2-S-30ePckcFUdHW
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12428/29812
dc.identifier.yoktezid933057
dc.institutionauthorKaradavut, Ümran
dc.language.isotr
dc.publisherÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_TEZ_20250529
dc.subjectDin
dc.subjectReligion
dc.subjectKutsal Metin
dc.subjectİlahi Kelam
dc.subjectEpistemik Dizge
dc.subjectHermenötik
dc.subjectAnlam Atlası
dc.subjectNoematik Yaklaşım.
dc.subjectSacredText
dc.subjectDivine Word
dc.subjectEpistemicSystem
dc.subjectHermeneutics
dc.subjectAtlas of Meaning
dc.subjectNoematic Approach.
dc.titleKutsal metin, episteme ve hermenötik
dc.title.alternativeSacred text, episteme and hermenutics
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Koleksiyon

Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Tez Koleksiyonu