Soğuk savaş sonrasında istihbarat örgütlerinin Orta Doğu'daki faaliyetleri: Irak sorunu örneği

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorHasgüler, Mehmet
dc.contributor.authorGül, Hüseyin
dc.date.accessioned2025-01-27T06:17:03Z
dc.date.available2025-01-27T06:17:03Z
dc.date.issued2009
dc.departmentÇOMÜ, Enstitüler, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
dc.descriptionSosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler Bölümü, Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı, Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
dc.description.abstractOrta Doğu kavramı ilk olarak, Amerikan deniz subayı Alfred Thayer Mahan tarafından kullanılmıştır. Birinci Dünya Savaşı yıllarında İngiltere tarafından sıkça kullanılmış ve günümüze kadar değişik tanımlar yapılarak gelmiştir.Orta Doğu, batıda, Fas, Tunus, Cezayir, Libya, Somali, Etiyopya, Sudan ve Mısır'dan başlayarak doğuda Umman Körfezi'ne kadar uzanan ve Irak, Kuveyt, Bahreyn, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman'ı içine alan, kuzeyde Türkiye Kafkasya ve Orta Asya Türk Cumhuriyetleri'ni kapsayan ayrıca İran Afganistan ve Pakistan'ın da dahil edildiği, güneyde ise Suudi Arabistan'dan Yemen'e uzanan Arap Yarımadasını çevreleyen ortada Suriye, Lübnan, Ürdün, İsrail ve Filistin'in yer aldığı bir coğrafya olarak tanımlanmaktadır.Petrol başta olmak üzere doğalgaz uranyum, bor mineralleri gibi yer altı kaynaklarının bu bölgede çok miktarda bulunması ve tek tanrılı dinlerin kutsal saydığı bir alan olması büyük devletlerin ilgisinin bu alanda yoğunlaşmasını beraberinde getirmiştir.Bu çalışmada; Orta Doğu olarak adlandırılan alanın maddi ve manevi özellikleri üzerinde durulmakta, bölgede faaliyet gösteren ABD, İngiltere, Türkiye, Rusya, İsrail, Filistin, Suriye, İran, Irak, Hindistan, Almanya, Fransa gibi ülkelerin Irak sorunu örnek alınarak Orta Doğu'daki istihbarat faaliyetleri savunulmaktadır. Bunu izah için Orta Doğu ve istihbarat kavramlarına açıklık getirilerek, istihbarat birimlerinin yapıları irdelenmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise Orta Doğu'da faaliyet gösteren yerel ve büyük güçlerin istihbarat teşkilatlarının tarihsel bir çerçevede oluşum süreçleri, hedefleri ile Orta Doğu'daki faaliyetleri incelenmiştir
dc.description.abstractThe concept of `Middle East? was first suggested by naval officer, Alfred Thayer Mahan, and frequently used by England during the First World War, and continued using to the present time through making different restrictions.Middle East is defined as a geography defined by Morocco, Tunisia, Algeria, Libya, Somali, Ethiopia, Sudan, and Egypt from west, Iraq, Kuwait, Bahrain, Qatar, United Arab Emirates, Oman from east extending to Gulf of Oman, Turkey, Caucasus, and Republics of Central Asia including Iran, Afghanistan, and Pakistan from north and, Arabian Peninsula from Saudi Arabia to Yemen, Syria, Lebanon, Jordan, Israel, and Philistine.By reason of the existence of natural resources such as oil, natural gas, uranium, boron minerals, and also being an area of monotheistic religions, major governments concentrate on this region.In this study, it was emphasized on the material and spiritual characteristics of the territory named as Middle East, and the intelligence service activities of the USA, UK, Turkey, Russia, Israel, Palestine, Syria, Iran, Iraq, India, Germany, and France in Middle East were argued taking the Iraq question as an example. In order to explain such case, the terms of Middle East and intelligence services were clarified and the structure of intelligence services was examined. In the final stage of the survey, it was analyzed the formation period, aims and activities of local and large intelligence services having activities in Middle East with in a historical context.
dc.identifier.endpage208
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=UPP_Zu9isEmWGFXFCBYasZbY_dr63cKf8z8FJu6APgZkKAKc2vi2HvEOmgd75NQi
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12428/12210
dc.identifier.yoktezid235220
dc.language.isotr
dc.publisherÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_Tez_20250125
dc.subjectUluslararası İlişkiler
dc.subjectInternational Relations
dc.titleSoğuk savaş sonrasında istihbarat örgütlerinin Orta Doğu'daki faaliyetleri: Irak sorunu örneği
dc.title.alternativeActivities of intelligence services in the Middle East after the cold war: Iraq question
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Koleksiyon

Sosyal Bilimler Enstitüsü Tez Koleksiyonu