Spinal anestezi altında primer kalça artroplastisi uygulanan geriatrik hastalarda modifiye kırılganlık indeksi-5'in postoperatif erken dönem sonuçları öngörmede başarısı

GİRİŞ VE AMAÇ: Yaşlanan hasta popülasyonunun sürekli artması, çeşitli sağlık sorunlarını da beraberinde getirmektedir. Beklenen yaşam sürelerinin uzaması ile birlikte, yaşlı hastalarda cerrahi müdahalelerin sayısı artmaktadır. Özellikle total kalça artroplastisi, yaşlı hastalar için sık gerçekleştirilen ve hayatı tehdit eden planlı cerrahi müdahalelerden biridir. Kırılganlık, çoklu organ sistemlerindeki fizyolojik fonksiyonlarda düşüşle karakterize edilen ve büyük bir halk sağlığı yükü haline gelmiş bir klinik sendrom olarak tanımlanmaktadır. Çalışmanın amacı, primer total kalça artroplastisi uygulanan geriatrik hastalarda, postoperatif sonuçları öngörmekte kullanılan 5 faktörlü modifiye kırılganlık indeksinin (mFI-5) başarısını değerlendirmektir. YÖNTEM: Araştırma, 01.01.2022 ile 01.01.2024 tarihleri arasında Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi'nde gerçekleşen primer kalça artroplastisi ameliyatları üzerine odaklanmıştır. Araştırmaya 65 yaş ve üstü, spinal anestezi altında ameliyat edilen hastalar dahil edilmiştir. Belirli kriterlere göre seçilen 115 hasta üzerinden çalışma yürütülmüş, hastaların yaş, cinsiyet, ASA skoru, demans, malignite, kronik böbrek hastalığı, operasyon süresi ve perioperatif kan ürünü transfüzyonu gibi çeşitli parametreleri hastane bilgi sisteminden ve hasta dosyalarından taranarak kaydedilmiştir. Ayrıca, modifiye kırılganlık indeksi (mFI-5) parametreleri sorgulanarak, her bir pozitif değer için bir puan verilmiş ve toplam puanlar mFI-5 değerini oluşturarak kaydedilmiştir. BULGULAR: Araştırmada incelenen 115 hastanın %66,09'u kadın (%76 kişi), %33,91'i erkek (%39 kişi) olarak kaydedilmiştir. Hastaların yaş ortalaması 82,10 yıl, boy ortalaması 159,18 cm, ağırlık ortalaması ise 59,29 kg olarak hesaplanmıştır. Vücut Kitle İndeksi (VKİ) ortalama 23,37 olarak belirlenmiştir. Hastalardaki ek hastalıkların dağılımı, %87,07'sinde ek hastalıkların bulunduğunu ve %12,93'ünde herhangi bir ek hastalığın bulunmadığını göstermektedir. En yaygın hastalıklar hipertansiyon (%62,07), demans (%25,86) ve kronik kalp yetmezliği (%25) olarak belirlenmiştir. Modifiye kırılganlık indeksi-5 (mFI-5) skorlarına göre hastalar gruplandırılmış ve 0 ila 3+ puan arası değerlendirmeye alınmıştır. Skor arttıkça komplikasyon oranlarının da arttığı, özellikle 3+ puan alan grupta postoperatif komplikasyonlar, uzun hastanede kalış süreleri ve mortalite oranlarının yüksek olduğu belirlenmiştir. Skor artışı ile birlikte derin ven trombozu, sepsis ve akut böbrek yetmezliği gibi ciddi sağlık sorunlarının oranları da artmıştır. SONUÇ: MFI-5 kullanılarak geriatrik hastalarda primer total kalça artroplastisi sonrası postoperatif sonuçların etkin bir şekilde öngörülebileceğini göstermektedir. Araştırmamızda, mFI-5 skoru yüksek olan hastaların komplikasyon riskinin, uzun süreli hastane yatışlarının ve mortalite oranlarının arttığını tespit ettik. Bu bulgular, mFI-5 skorunun, cerrahi sonrası riskleri değerlendirmede güçlü bir araç olabileceğini ve geriatrik cerrahi hastalarının yönetiminde önemli bir rol oynayabileceğini ortaya koymaktadır. ANAHTAR KELİMELER: geriatri, kalça artroplastisi, mFI-5, mortalite, komplikasyon

INTRODUCTION AND AIM: The continuously increasing aging patient population is bringing various health problems along with it. With the extension of expected life spans, the frequency of surgical interventions in elderly patients is increasing. Particularly, total hip arthroplasty is a frequently performed and life-threatening planned surgical procedure for elderly patients. Fragility is defined as a clinical syndrome that has become a significant public health burden, characterized by a decline in physiological functions across multiple organ systems. The aim of the study is to evaluate the success of the 5-factor modified fragility index (mFI-5) in predicting postoperative outcomes in geriatric patients undergoing primary total hip arthroplasty. METHODS: The research focused on primary hip arthroplasty surgeries conducted between January 1, 2022, and January 1, 2024, at Çanakkale Onsekiz Mart University Health Practice and Research Hospital. Patients aged 65 and above, who underwent surgery under spinal anesthesia, were included in the study. The study was conducted on 115 patients selected based on specific criteria; various parameters such as age, gender, ASA score, dementia, malignancy, chronic kidney disease, operation duration, and perioperative blood product transfusion were scanned from hospital information systems and patient files and recorded. Additionally, Modified Fragility Index (mFI-5) parameters were queried, with each positive value assigned a point, and the total points forming the mFI-5 value were recorded. RESULTS: The study examined 115 patients, of whom 66.09% were female (76 individuals) and 33.91% were male (39 individuals). The average age of the patients was 82.10 years, the average height was 159.18 cm, and the average weight was 59.29 kg. The average Body Mass Indexwas calculated to be 23.37. The distribution of additional diseases in the patients indicated that 87.07% had comorbidities, while 12.93% had none. The most common diseases were hypertension (62.07%), dementia (25.86%), and chronic heart failure (25%). Patients were categorized based on Modified Fragility Index-5 (mFI-5) scores, ranging from 0 to 3+. It was determined that as the score increased, the rate of complications also increased, particularly in the group scoring 3+, where postoperative complications, prolonged hospital stays, and mortality rates were high. Serious health issues such as deep vein thrombosis, sepsis, and acute renal failure also increased with higher scores. CONCLUSION: Demonstrate that the mFI-5 can effectively predict postoperative outcomes in geriatric patients undergoing primary total hip arthroplasty. In our study, we found that patients with high mFI-5 scores had increased risks of complications, prolonged hospital stays, and higher mortality rates. These findings indicate that the mFI-5 score can be a powerful tool for assessing post-surgical risks and may play a significant role in managing geriatric surgical patients. KEY WORDS: geriatrics, hip arthroplasty, mFI-5, mortality, complication