Artırılmış gerçeklik uygulamalarında bölünmüş-dikkat etkisi: Mekansal yakınlığın rolü

Abstract

Bu araştırmanın amacı; mekânsal yakınlık ilkesi dikkate alınarak hazırlanmış Artırılmış Gerçeklik (AG) tabanlı öğretim materyallerinin, akademik başarı, motivasyon ve bilişsel yük bağlamında etkisini araştırmaktır. Bu bağlamda araştırmada, Fen bilimleri dersinde kuvvet ve hareket konusunun öğretimine yönelik mekânsal yakınlık ilkesi dikkate alınarak iki farklı türde (AG tabanlı ve geleneksel iki boyutlu) öğretim materyali hazırlanmış ve bu öğretim materyallerinin öğrencilerin akademik başarıları, motivasyonları ve bilişsel yüklenmeleri açısından etkisi incelenmiştir. Araştırmanın katılımcılarını, Çanakkale ilinde bulunan ve Merkez Cevatpaşa Ortaokulu'nun 6. sınıfında okuyan, 47'si kadın, 47'si ise erkek olmak üzere toplam 94 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada karma araştırma yöntemlerinden biri olan yakınsayan paralel karma desen kullanılmıştır. Araştırmada hem nicel hem de nitel veri toplama araçları kullanılmıştır. Nicel veriler "Kuvvet ve Hareket Başarı Testi", "Öğretim Materyallerine İlişkin Motivasyon Ölçeği", "Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyon Ölçeği" ve "Bilişsel Yük Ölçeği" ile toplanırken, nitel veriler araştırmacı tarafından geliştirilen "Görüşme Formu"yla toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde SPSS paket programı, nitel verilerin analizinde ise NVIVO programı kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, iki boyutlu (2B) öğrenme materyallerinde olduğu gibi AG destekli öğrenme materyalleri de mekânsal yakınlık ilkesine uygun olarak tasarlandığında; akademik başarıyı arttırmada daha etkili olmadığı, motivasyonda anlamlı bir fark oluşturmadığı fakat katılımcı görüşleri incelendiğinde ise her iki materyalin de motive edici olduğu ve bilişsel yük seviyesini anlamlı bir şekilde arttırmadığı tespit edilmiştir. Bu bağlamda akademik başarı, motivasyon ve bilişsel yük bağlamında benzer etkiler gösterebileceği söylenebilir. AG tabanlı öğrenme materyallerinin geleneksel öğrenme materyallerinden doğası gereği farklı özelliklere sahip olmasına rağmen 2B öğretim materyalleri gibi mekânsal yakınlık ilkesine uygun olarak tasarlanabileceği söylenebilir. Ayrıca AG tabanlı öğrenme materyallerinde çoklu ortam tasarım ilkelerinin etkisini araştıran çalışmaların sınırlı sayıda olmasından dolayı mekânsal yakınlık ilkesine odaklanılan bu çalışmanın literatüre önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

The purpose of this research; The aim of this study is to investigate the effect of Augmented Reality (AR) based teaching materials, which are prepared considering the spatial proximity principle, in the context of academic achievement, motivation and cognitive load. In this context, two different types of teaching materials (AG-based and traditional two-dimensional) were prepared considering the spatial proximity principle for the teaching of force and motion in the science course, and the effects of these teaching materials on the academic achievement, motivation and cognitive load of the students were examined. The research study included 94 students, 47 female and 47 male, studying in the 6th grade of Merkez Cevatpaşa Secondary School in Çanakkale. Convergent parallel mixed design, which is one of the mixed research methods, was used in the research. Both quantitative and qualitative data collection tools were used in the research. While quantitative data were collected with the "Force and Motion Achievement Test", "Motivation Scale for Instructional Materials", "Motivation Scale for Learning Science" and "Cognitive Load Scale", qualitative data were collected with the "Interview Form" developed by the researcher. SPSS package program was used in the analysis of quantitative data, and NVIVO program was used in the analysis of qualitative data. As a result of the research, when AR supported learning materials are designed in accordance with the spatial proximity principle, as in two-dimensional (2D) learning materials; It was found that it was not more effective in increasing academic achievement, did not make a significant difference in motivation, but when the participant views were examined, it was found that both materials were motivating and did not significantly increase the level of cognitive load. In this context, it can be said that it can show similar effects in terms of academic achievement, motivation and cognitive load. Although AR-based learning materials have different characteristics from traditional learning materials by nature, it can be said that they can be designed in accordance with the spatial proximity principle like 2D teaching materials. In addition, due to the limited number of studies investigating the effect of multimedia design principles on AR-based learning materials, it is thought that this study, which focuses on the spatial proximity principle, will make an important contribution to the literature.