Çanakkale savaşlarında poster ve karikatürlerle propaganda

Abstract

İnsanlık tarihi kadar eski olan propaganda kavramı özellikle taktik propagandanın kullanılmaya başladığı Birinci Dünya Savaşı'ndan günümüze kadar olan tarihsel süreç içerisinde değerlendirildiğinde toplumsal kitleleri etki altına alma konusunda güncelliğini koruyan bir ikna etme yöntemidir. Sanayi devrimi ile birlikte silah teknolojisinde gerçekleşen gelişmeler savaşların daha geniş alanlarda yaşanmasına neden olmuştur. Sömürgeci devletlerin yeni enerji ve hammadde kaynaklarına ulaşmak, ticaret yollarına hakim olmak, üretmiş oldukları mallara yeni pazarlar bulabilmek amacıyla silahlanma yarışı içerisinde başlatmış oldukları rekabet, birçok siyasi ve ekonomik nedenler sonucu silahlı çatışmaya dönüşmüştür. Almanya'nın yanında Birinci Dünya Savaşı'na dahil olan Osmanlı İmparatorluğu, İtilaf devletlerinin İstanbul'u ele geçirmek amacıyla Çanakkale üzerinden gerçekleştirecekleri tarihin en geniş kapsamlı askeri harekatlarından birisi ile karşı karşıya kalmıştır. İtilaf devletlerinin Gelibolu Cephesi'nde asker toplamak amacıyla gerçekleştirmiş oldukları propaganda faaliyetleri savaş sırasında da Türk askerinin moral ve motivasyonunu düşürmek amacıyla taktik propaganda araçları ile devam etmiştir. Birinci Dünya Savaşı'nda askeri güç ve teknoloji kadar propagandanın kitleleri etki altına almak amacında cephe gerisinde nasıl kullanıldığı Çanakkale Savaşlarında görülmektedir.

The concept of propaganda, which is as old as the history of humanity, is a method of persuasion that remains up-to-date in influencing the social masses, especially when evaluated in the historical process from the First World War, when tactical propaganda began to be used, to the present day. The developments in weapon technology with the industrial revolution caused wars to be experienced in wider areas. The competition that the colonial states started in the arms race in order to reach new energy and raw material sources, to dominate the trade routes, to find new markets for the goods they produced, turned into an armed conflict as a result of many political and economic reasons. The Ottoman Empire, which was involved in the First World War on the side of Germany, was faced with one of the most comprehensive military operations in history, which the Entente Powers would carry out through Çanakkale in order to seize Istanbul. Propaganda activities carried out by the Allied Powers to recruit soldiers at the Gallipoli Front continued with tactical propaganda tools in order to lower the morale and motivation of the Turkish soldiers during the war. In the First World War, the use of propaganda behind the front to influence the masses, as well as military power and technology, is seen in the Dardanelles Wars.