Çeltik beyaz uç nematodu Aphelenchoides besseyi Christie, 1942 (Aphelenchida: Aphelenchoididae)'nun Gönen (Balıkesir) ilçesi çeltik ekim alanlarındaki yaygınlığı

Abstract

Bu çalışma Balıkesir ili Gönen ilçesinde çeltik yetiştiriciliği yapılan alanlardan alınan örnekler ile çeltikte önemli verim kayıplarına sebep olan Çeltik beyaz uç nematodu (Aphelenchoides besseyi)'nun popülasyon yoğunluğunun belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Aphelenchoides besseyi Bitki Karantina Yönetmeliği gereğince dış karantina zararlılar listesinde yer alan önemli bir bitki paraziti nematod türüdür. Bu amaçla 2020-2021 yıllarında Gönen ovasını kapsayacak şekilde Tuzakçı, Gönen merkez, Keçeler, Hacıvelioba, Bakırlı, Akçapınar, Babayaka, Armutlu, Sarıköy, Osmanpazar, Gündoğan, Kurudeğirmen, Gökçesu, Köteyli, Bostancı, Hasanbey, Alaettin ve Taştepe köylerinden toplam 160 farklı araziden periyodik olmayan arazi çıkışları yapılarak başak örnekleri toplanmıştır. Toplanan örneklerden 33 tanesi (%20,62) bulaşık olduğu tespit edilmiştir. Bulaşık olan örneklerdeki zararlı sayısı 1 ile 450 (adet/10 g tohum) arasında değişmekte ve aynı köylerden toplanan başak örneklerinin 127 tanesinde A. besseyi'ye rastlanmamıştır. Zararlının bulaşık olmayan alanlara yayılmasını engellemek için, çeltik ekiminde sertifikalı tohum ekimine çiftçilerin yöneltilmesi ve eğer mümkünse münavebe yapılmasının faydalı olacağı kanısına varılmıştır.

This study was carried out to determine the population density of rice white tip nematode (Aphelenchoides besseyi), which causes significant yield losses in rice, with samples taken from paddy fields in Gönen district of Balıkesir province. Aphelenchoides besseyi is an important plant parasitic nematode included in the external quarantine pest list in accordance with the Plant Quarantine Regulation. For this purpose, non-periodic lands from the villages of Tuzakçı, Gönen center, Keçeler, Hacıvelioba, Bakırlı, Akçapınar, Babayaka, Armutlu, Sarıköy, Osmanpazar, Gündoğan, Kurudeğirmen, Gökçesu, Köteyli, Bostancı, Hasanbey, Alaettin and Taştepe, covering the Gönen plain, are located in a total of 160 different lands. Spike samples were collected. 33 of the collected samples (20.62%) were found to be contaminated. The number of pests in the contaminated samples ranged from 1 to 450 (pieces/10g of seeds) and A. besseyi was not found in 127 of the spike samples collected from the same villages. In order to prevent the spread of the pest on uninfected areas, it was concluded that it would be beneficial to direct the farmers to the certified seed sowing in paddy cultivation and to alternate if possible.