Dönüşümcü ve etkileşimci liderlik davranışının örgütsel yabancılaşma ve işten ayrılma eğilimi üzerindeki etkisi: Çanakkale örneği

Abstract

Araştırmanın temel amacı otel işletmelerindeki yöneticilerin dönüşümcü ve etkileşimci liderlik davranışlarının işgörenlerin örgütsel yabancılaşmaları ve işten ayrılma eğilimleri üzerindeki etkisinin belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda, öncelikli olarak ikincil veri toplama yöntemlerinden birisi olan yazılı doküman incelemesi yapılmış ve liderlik, yabancılaşma ve işten ayrılma eğilimi kapsamlı bir şekilde ele alınmaya çalışılmıştır. Konuyla ilgili doküman incelemesinin ardından araştırmanın hipotezleri kurulmuştur. Son olarak ise Çanakkale ilinde faaliyet gösteren 3, 4 ve 5 yıldızlı otel işletmelerinde çalışan işgörenlere anket tekniği uygulanmış ve birincil veriler elde edilmiştir. Anket tekniği ile elde edilen veriler SmarPLS hazır yazılımı kullanılarak yapısal eşitlik modellemesinde sınanmıştır. Araştırma bulguları sonucunda dönüşümcü liderliğin karizma, entelektüel uyarım ve bireysel düzeyde ilgi boyutlarının ve etkileşimci liderliğin koşullu ödüllendirme boyutunun hem örgütsel yabancılaşmayı (güçsüzlük, anlamsızlık, kendine yabancılaşma, kuralsızlık ve yalıtılmışlık) hem de işten ayrılma eğilimini azalttığı görülmüştür. Etkileşimci liderliğin istisnalarla yönetim (aktif) boyutunun ise örgütsel yabancılaşmayı (güçsüzlük, anlamsızlık, kuralsızlık ve yalıtılmışlık) ve işten ayrılma eğilimini artırdığı belirlenmiştir. Ayrıca örgütsel yabancılaşmanın tüm boyutlarının (güçsüzlük, anlamsızlık, kendine yabancılaşma, kuralsızlık ve yalıtılmışlık) işten ayrılma eğilimini arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır.

The main aim of the research is to determine the effect of the transformational and transactional leadership behaviors of managers in hotel businesses on the organizational alienation and turnover intentions of the employees. White this aim, primarily written document analysis, which is one of the secondary data collection methods, has been made and leadership, alienation and turnover intention has been inclusively discussed. After the document review on the subject, the hypotheses of the research has been established. Finally, the survey technique has been applied to the employees working in 3, 4 and 5 star hotels operating in Çanakkale and primary data has been obtained. The data obtained by the survey technique has been tested in structural equation modelling using SmarPLS ready-made software. As a result of the research findings, it has been found that the charisma, intellectual stimulation and individual consideration dimensions of transformational leadership and the conditional reward dimension of transactional leadership has reduced both organizational alienation (powerlessness, meaninglessness, self-estrangement, normlessness and isolation) and the turnover intention. Management by exception (active) dimension of transactional leadership has increased organizational alienation (powerlessness, meaninglessness, normlessness and isolation) and the turnover intention. In addition, it has been concluded that all dimensions of organizational alienation (powerlessness, meaninglessness, self-estrangement, normlessness and isolation) increase the turnover intention.