Tuzburgazı (Söke) yöresinde organik toprak oluşumu ve özellikleri

Abstract

Bu çalışmada Tuzburgazı-Söke (Aydın) yöresinde çöküntü sahasında yer alan göl ortamında uzun yıllar su altında kalan saz ve kamış türlerinin birikmesi sonucunda oluşmuş organik topraklar incelenmiştir. Bu amaçla üç adet toprak profili açılmış ve morfolojik tanımlaması yapılarak her horizondan bozulmuş ve bozulmamış toprak örnekleri alınmıştır. Alınan toprak örneklerinde fiziksel ve kimyasal analizler yapılarak organik materyallerin ayrışma dereceleri belirlenmiştir. Toprak asitliği (pH) 7,50 – 8,10 arasında, katyon değişim kapasitesi (KDK) 17 -70 cmolkg-1 arasında saptanmıştır. Organik karbon (OC) içerikleri % 10- 30 arasında olduğu belirlenmiştir. Yaklaşık 50 yıl önce pamuk tarımına açılmış kısımlarda organik madde miktarının % 30'dan % 2' ye kadar azaldığı, bu sürede toprak organik karbonunda (TOK) 85,9 ton C/ha'lık bir azalma olduğu belirlenmiştir. Farklı derinliklerden (70cm, 300cm ve 600 cm) alınan organik toprak örneklerin radyokarbon yaşları sırasıyla 1153±25, 1355±25 ve 1929±24 yıl olarak Quarterner dönemin Holosen bölümüne ait olduğu, yığılma oranlarının aynı derinliklerde sırasıyla 0,7, 2,2 ve 3,1 mmyıl-1 arasında olduğu bulunmuştur. Toprak Taksonomisine göre 1. ve 3. profil Typic Haplosaprist, 2. profilinse Hemic Haplosaprist olarak; WRB sınıflamasına göre 1 ve 3. profil Sapric Eutric Histosols (Salic), 2. profilinse Fibric Eutric Histosols olarak sınıflandırılmıştır.

In this study, organic soils formed as a result of the accumulation of reed and reed species that have been under water for many years in the lake environment located in the depression area in Tuzburgazı-Söke (Aydın) region were examined. For this purpose, three soil profiles were digged and morphologically defined, degraded and intact soil samples were taken from each horizon. The decomposition degrees of organic materials were determined by physical and chemical analyzes on the soil samples taken. Soil acidity (pH) was determined between 7,50 – 8,10, cation exchange capacity (CEC) between 17 -70 cmolkg-1. Organic carbon (OC) contents were found between % 10- 30. It was determined that the amount of organic matter decreased from % 30 to 2 in the parts opened for cultivation (cotton) about 50 years ago, and there was a decrease of 85,9 tons C/ha in soil organic carbon (SOC) during this period. The radiocarbon ages of the organic soil samples taken from different depths (70 cm, 300 cm and 600 cm) were 1153±25, 1355±25 and 1929±24 years, respectively, and they belonged to the Holocene part of the Quarternary period. The accumulation rates were between 0,7 and 3,1 mmyear-1. According to the Soil Taxonomy, the 1st and 3rd profiles are Typic Haplosaprist, and the 2nd profile is Hemic Haplosaprist; According to the WRB classification, the 1st and 3rd profiles are classified as Sapric Eutric Histosols (Salic), and the 2nd profile is classified as Fibric Eutric Histosols.