Annelerin e- sağlık okuryazarlığı düzeyinin besin etiketi okuma alışkanlığı üzerine etkisi

Abstract

Annelerin e- sağlık okuryazarlık düzeyinin besin etiketi okuma alışkanlığı üzerine etkisini incelemek amaçlanmıştır. Tekirdağ Şarköy Devlet Hastanesi'nde 01.01.2021 ve 31.12.2021 tarihleri arasında yatan 718 kadın bulunmaktadır. Evreni bilinen örneklem hesabı ile örneklem büyüklüğü hesaplanmış, 252 anneye ulaşılmıştır. Veri toplamada yüz yüze anket yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak sosyodemografik form, besin etiketi okuma alışkanlığı belirleme formu ve e-sağlık okuryazarlığı ölçeği kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 25 programı kullanıldı. Verilerin analizinde yüzde, ki kare, Kruskal Wallis H, Mann Whitney U testleri kullanılmıştır. Annelerin %55,6'sının 36 yaş ve üstü, %35,3'ünün lise mezunu olduğu, %61,5'inin gelir gidere eşit olduğu, %75,8'inin çekirdek aile yapısında olduğu, %73'ünün besin etiketi kavramını duyduğu, duyma dağılımının en fazla %49,5 ile internet ve televizyon olduğu, %82,1'inin besin etiketini gerekli bulduğu, %80,6'sının besinlerin ambalajlanması gerektiğini, besin alırken en çok etkilendikleri faktörün %31,7 ailenin ekonomik durumu olduğu belirlenmiştir. Annelerin besin etiketi okuma sıklığı ile eğitim durumu, gelir durumu, aile tipi ve gıda alışverişinin en çok yapıldığı yer arasında istatiksel olarak anlamlı fark olduğu (p<0,05) saptanmıştır. Annelerin e- sağlık okuryazarlığı ortalamasının 3,43±0,839 olduğu, e- sağlık okuryazarlığı puan ortalaması ile yaş, eğitim durumu, gelir durumu ve besin etiketi okuma sıklığı arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark olduğu (p<0,05) bulunmuştur. Sonuç olarak annelerin e- sağlık okuryazarlık düzeyi yükseldikçe besin etiketi okuma sıklığının arttığı belirlenmiştir.

To analyze the effect that e-health literacy has on the practice of perusing nutrition facts labels. There are 718 women hospitalized in Tekirdağ Şarköy State Hospital between 01.01.2021 and 31.12.2021. The sample size was calculated with the known universe sampling method and 252 mothers were reached. Face-to-face survey method was used in data collection. Sociodemographic form, food label reading habit determination form and e-health literacy scale were used as data collection tools. The SPSS 25 program has been used in the evaluation of the data. Chi- square, Kruskal Wallis H, Mann Whitney U tests have also been utilized. It has been discovered that: 55,6% of the mothers were 36 or older; 35,3% were high-school graduates; 61,5% had balanced income and expenses; 75,8% had a nuclear family; 73% had heard of the notion of the nutrition facts label; 49,5% had heard of it through internet and TV, which were the most common means; 82,1% found the nutrition facts label necessary; and 80,6% found it necessary to have food products enwrapped. It has also been discovered that the family's economic status are the factor that affect the mothers the most when they buy food with 31,7%, and that the frequency of reading nutrition facts label has a statistically meaningful connection (p<0,05) to educational background, income status, type of family and the place where the food is purchased most often. It has been concluded that the mothers' average e-health literacy is 3.43±0.839, and that there is a statistically meaningful connection (p<0,05) between the ranking in e-health literacy score and age, educational background, income status and the frequency of reading nutrition facts label. As a result, it was determined that as the e-health literacy level of mothers increased, the frequency of reading food labels increased.