Zihinsel Engelli Çocuğa Sahip Ailelerin Sporun Etkilerine Yönelik Farkındalık Düzeylerinin İncelenmesi

Abstract

Amaç: Araştırmanın amacı, engelli bireylere yaşamları boyunca en büyük desteği veren ve onların sorumluluğu üstlenen ailelerin sporun etkilerine yönelik farkındalık düzeylerinin incelenmesi olarak belirlenmiştir. Yöntem: Araştırma genel tarama modellerinden biri olan kesitsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma grubu, İstanbul ili sınırları içerisinde farklı kurumlardan eğitim ve rehabilitasyon hizmeti alan farklı derecelerde zihinsel engele sahip olan bireylerin anne ve babalarının (n=465) gönüllü katılımı ile oluşturulmuştur. Veriler anket tekniği uygulanarak online ortamda toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak İlhan ve Esentürk (2015) tarafından geliştirilen “Zihinsel engelli bireylerde sporun etkilerine yönelik farkındalık ölçeği (ZEBSEYFÖ)” kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde T-testi ve ANOVA testleri kullanılmıştır. Bulgular: Ailelerin ölçekten aldıkları puan düzeyleri ile cinsiyet, yaş ve ailesinde engelli birey olup olmama değişkenleri arasında anlamlı bir fark olmadığı tespit edilmemiştir. Zihinsel engelli çocuğa sahip ailelerin zihinsel engelli çocukların sporun etkinliklerine yönelik tutumlarını incelediğimiz mevcut çalışmada ailelerin ölçekten aldıkları puan düzeyleri ile eğitim durumları, aylık gelir durumları, spor yapma değişkeni, arasında anlamlı farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Araştırmaya katılan ailelerin zihinsel engelli bireylerde sporun etkilerine yönelik farkındalık ölçeğinden cinsiyet, yaş, eğitim durumu, aylık gelir, spor yapıp yapmama durumu, ailede engelli birey olup olmama durumu değişkenlerine göre ölçekten aldıkları puanlar neticesinde orta düzeyde farkındalığa sahip oldukları saptanmıştır.

Purpose: The study aimed to examine the awareness levels of the families, who give the greatest support and responsibility to the disabled individuals throughout their lives, about the effects of sports. Method: The cross-sectional survey model, which is one of the general survey models, was used in the research. The research group was formed with the voluntary participation of the parents (n=465) of individuals with different degrees of mental disability who received education and rehabilitation services from different institutions within the borders of Istanbul. The data were collected online by applying the questionnaire technique. The “Awareness Scale for the effects of sports on individuals with intellectual disabilities” developed by İlhan and Esentürk (2015) was used as a data collection tool. T-test and ANOVA tests were used in the analysis of the obtained data. Results: It was not determined that there was no significant difference between the score levels of the families from the scale and the variables of gender, age and whether there was a disabled person in the family. In the current study, in which we examined the attitudes of families with mentally retarded children towards sports activities of mentally retarded children, it was determined that there were significant differences between the score levels of families from the scale and their educational status, monthly income status, and the variable of doing sports. Conclusion: It has been determined that the families participating in the research have moderate awareness as a result of the scores they get from the scale according to the variables of gender, age, education status, monthly income, whether or not to do sports, whether there is a disabled person in the family or not, from the awareness scale about the effects of sports on mentally handicapped individuals.