Fazıl Hüsnü Dağlarca'nın çocuk şiirlerindeki eğitsel iletiler

Abstract

Tezin ilk bölümünde; edebiyat, çocuk edebiyatı, ileti, eğitsel ileti, eğitsel iletilerin sınıflandırılması, 11-14 yaş grubu çocukların fiziksel, sosyal, kültürel, psiko-motor gelişim özellikleri ve bu yaş grubunun ilgi ve ihtiyaçları, problem, amaç ve alt problemler, sayıltılar (varsayımlar), sınırlılıklar, şiir, şiir türü, şiir türünün tarihsel gelişimine ilişkin açıklamalara yer verilmiştir. İkinci bölümde ise yöntem, araştırmanın modeli, veri toplama araçları, veri analizi, doküman inceleme, geçerlilik ve güvenirlik ile ilgili bilgiler verilmiştir. Üçüncü bölümde bulgular ve yorum ilişkin bilgiler sunulmuştur. Dördüncü bölümde, sonuç ve önerilere yer verilmiştir. Dağlarca'nın, araştırma kapsamında yer alan; "Oyun Okulu, Bitkiler Okulu, Arkaüstü, Balina ile Mandalina, Başparmak, Cin ile Cincik, Cincik, Dolar Biriktiren Çocuk, Güneşi Doğduran, Göz Masalı, Gösterme Parmağı, Kuş Ayak, Ortaparmak, Okulumuz 1'deki, Okulumuz 2'deki, Kanatlarda, Okulumuz 3'teki, Serçe Parmak, Şeker Yiyen Resimler, Yüzük Parmağı, Yaramaz Sözcükler ve Yazıları Seven Ayı" adlı eserleri eğitsel iletiler bağlamında incelenmiştir. İncelemeler sonucunda Dağlarca'nın 22 şiir kitabındaki şiirlerinin eğitsel iletiler açısından kapsamlı olduğu, bu iletilerde en çok: Kişisel Gelişime Yönelik Eğitsel İletiler'' kapsamında en çok, sorumluluk ve okulu sevmek iletilerine yer verilmiştir. Toplumsal Gelişime Yönelik Eğitsel İletiler'' kapsamında, aileye değer vermek, eğitime önem vermek, çocuğu takdir etmek iletileri şiirlerinde ağırlıklı olarak yer verilmiştir. Çevre Bilinci Gelişimine Yönelik Eğitsel İletiler'' kapsamında, hayvan sevgisi, doğayı sevmek ve doğanın değerini bilmek iletileri ağır basmaktadır. Evrensel Düşüncenin Gelişimine Yönelik Eğitsel İletiler'' kapsamında, barış içinde yaşamak, evrensel değerlere duyarlılık iletileri ağır basmaktadır. Ekonomiye Yönelik Eğitsel İletiler'' kapsamında, tutumlu olmak iletisi ağır basmaktadır. "İyi bir çocuk edebiyatında eser çocukların hayal dünyasına girmeli, çocukların bakış açılarını değiştirmeli, farklı pencerelerden bakabilmelerine ışık tutmalıdır." (Gönen ve Veziroğlu, 2012). Çocukların hayata atıldıkları ilk andan itibaren çocuğu anlatan eserler didaktik (öğretici) olmamalı, çocuğun hiç düşünmedikleri fikirlerle buluşmasına olanak sağlamalı ve farklı duygularla buluşturmalıdır. Fazıl Hüsnü Dağlarca'nın çocuğu anlatan 22 kitabı ile çocuğun dünyasına seslenmenin yanında; ebeveynlere, eğitimcilere ve bu konuda çalışma yapan araştırmacılara yardımcı olması ve çocuk eğitimi alanında yol gösterici olması bakımından önemlidir.

In the first part of the thesis; literature, children's literature, message, educational message, classification of educational messages, physical, social, cultural, psycho-motor development characteristics of 11-14 age group children and interests and needs of this age group, problem, purpose and sub-problems, assumptions (assumptions), limitations, poetry, poetry genre, historical development of poetry genre are included. In the second part, information about the method, research model, data collection tools, data analysis, document review, validity and reliability are given. In the third section, information about the findings and interpretation is presented. In the fourth chapter, conclusions and recommendations are given. Daglarca, within the scope of the research; "PlaySchool, School of Plants, Backside, Whale and Tangerine, Thumb, Goblin and Cinderella, Goblin, The Kid with the Dollar Saver, Sunrise, Eye's Tale, Pointing Finger, Bird's Foot, Middle Finger, Our School 1, Our School 2, On the Wings His works titled "The Little Finger, Sugar-Eating Pictures, Ring Finger, Naughty Words and the Bear Who Loves Writing" in Our School 3 were examined in the context of educational messages. As a result of the examinations, it was found that Dağlarca's poems in 22 poetry books were comprehensive in terms of educational messages, and most of these messages were: Within the scope of "Educational Messages for Personal Development", the messages of responsibility and loving school were mostly included. Within the scope of "Educational Messages for Social Development", the messages of valuing the family, giving importance to education, appreciating the child were mainly included in his poems. Within the scope of "Educational Messages for the Development of Environmental Awareness", messages of love for animals, loving nature and knowing the value of nature predominate. Within the scope of "Educational Messages for the Development of Universal Thought", messages of living in peace and sensitivity to universal values predominate. Within the scope of "Educational Messages for the Economy", the message of being frugal predominates. According to Gönen and Veziroğlu (2012), in a good children's literature, the work should enter the imagination of children, change their perspectives, and shed light on them to look from different windows. From the first moment of children's life, works that describe the child should not be didactic (educational), they should allow the child to meet with ideas they never thought of and bring them together with different emotions. In addition to addressing the world of the child with Fazıl Hüsnü Dağlarca's 22 books about the child; It is important in terms of helping parents, educators and researchers working on this subject and being a guide in the field of child education.