COVİD-19 nedeniyle hastane yatışında hiperglisemi tespit edilen hastaların uzun dönem glisemik takip sonuçları
Citation
Geçti, S. (2022). COVİD-19 nedeniyle hastane yatışında hiperglisemi tespit edilen hastaların uzun dönem glisemik takip sonuçları. Yayımlanmamış tıpta uzmanlık tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.Abstract
Giriş ve Amaç: Koronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19)'dan etkilenen hastalarda hiperglisemi prevalansının daha yüksek olduğu bildirilmiştir. COVID-19 seyrinde izole yeni başlangıçlı diyabet mellitus (DM) vakaları da gösterilmiştir. Çalışmamızın amacı, daha önceden diyabet tanısı olan ve olmayan hastalarda kan şeker regülasyonuyla COVID-19 ilişkisini araştırmak, COVID-19' dan iyileşen hastalarda hipergliseminin seyrini retrospektif olarak değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversite Hastanesi'nde Mart 2020- Mart 2022 tarih aralığında, COVID-19 nedeniyle interne edilen, yatışında Hba1c değeri bakılmış olan bütün hastalar incelendi. Kronik böbrek hasarı, onkolojik tanısı olması ve gebelik dışlama kriteri olarak belirlendi. Mevcut şartları sağlayan 324 hasta çalışmaya alındı. Hastaların yatışı sürecindeki ve taburculuk sonrası 1 yıllık poliklinik takipleri, ilaçları hastane bilgi sisteminden retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya 151(%46.6)'i kadın olmak üzere yaş ortalaması 67.48±12.36 olan 324 hasta dahil edildi. 324 vakanın 191(%59) tanesinin halen yaşadığı ve vefat eden sayısının da 133(%41) olduğu tespit edildi. Yeni tanı DM 55 (%17), bilinen DM 235(%72,5) ve diyabeti olmayan 34(%10,5) hasta bulunmaktaydı. Bilinen DM hastalarının yatış öncesi ve yatışı sırası glukoz, glikolize hemoglobin (HbA1c) değerlerinde anlamlı artış gözlenmiştir (glukoz 167 (IQR: 129-222)'a karşı 225 (IQR: 162-329) mg/dl, p <0.001) (HbA1c 7.8 (IQR: 7.0-9.75)'a karşı 8.5 (IQR: 7.3-10.55), p <0.001). Bilinen DM hastalarının yatış sırasında ve son poliklinik kontrollerinde bakılan glukoz, glikolize hemoglobin (HbA1c) değerlerinde anlamlı azalış gözlenmiştir (glukoz 225 (IQR: 162-329)'e karşı 164 (IQR: 126-232) mg/dl, p <0.001) (HbA1c 8.5 (IQR: 7.3-10.55)'a karşı 7.9 (IQR: 6.7-9.03), p <0.001). Yeni tanılı DM hastalarının yatış sırasında ve son poliklinik kontrollerinde bakılan glukoz, glikolize hemoglobin (HbA1c) değerlerinde anlamlı azalış gözlenmiştir (glukoz 186 (IQR: 142-276)'ya karşı 148 (IQR: 109-192) mg/dl, p <0.001) (HbA1c 7.8 (IQR: 7.1-9.25)'e karşı 7.1 (IQR: 6.9-7.44), p <0.001). Yaşayan bilinen DM tanılı hastaların yatışındaki tedavisi ve poliklinik takiplerindeki son tedavileri karşılaştırıldığında; oral anti-diyabetik (OAD) sayısında artış (1(IQR: 1-2)'e karşı 2(IQR: 1-3), p <0.001), insulin kullanım oranında artış gözlendi (81(%34)'e karşı 71(%47), p <0.001). Yeni DM tanılı hastaların taburculuk tedavisi ve poliklinik takiplerindeki son tedavileri karşılaştırıldığında; oral anti-diyabetik (OAD) sayısında artış (0(IQR: 0-1)'a karşı 0,5(IQR: 0-2), p <0.001), insulin kullanım oranında azalma (25(%74)'e karşı 6(%18), p =0.002) tespit edildi. Bilinen diyabetik hastalardan polikliniğe gelebilen 163 hasta değerlendirildiğinde; 83 (%50.9) ünde takiplerde tedavinin değişmediği, 67(%41.1)'sinde yoğunlaştırıldığı, 13(%8)'ünde tedavinin azaltıldığı gözlendi. Bilinen diyabetik hastalardan takiplerde tedavi değişimi yapılmayanlarda da başlangıç glukoz ve Hba1c seviyelerinde anlamlı gerileme gözlemlenmiştir (glukoz 204(IQR: 152-303)'ya karşı 165(IQR:117-227) mg/dl, p=0.001) (HbA1c %8.35(IQR: 7.1-10.1)'e karşı %7.8 (IQR: 6.6-8.8), p =0.001). Sonuç: Çalışmamızda, hastanede yatan diyabetik COVID-19 vakalarında sağ kalanlarda, yatıştaki hiperglisemi seviyesinin takiplerde gerilediği gözlenmiştir. Anti-diyabet tedavisi değişmeyen hastalarımızda da enfeksiyonun gerilemesine paralel şekilde uzun dönem sonucunda hiperglisemide de gerileme gözlenmiştir. Bulguların prospektif çalışmalarla değerlendirilmesi daha net kanıtlar sunabilecektir. Introduction and Aims: A higher prevalence of hyperglycaemia has been reported in patients affected by coronavirus disease 2019 (COVID-19). Isolated cases of new onset diabetes mellitus (DM) have also been shown during COVID-19. The aim of our study is to investigate the relationship between blood sugar regulation and COVID-19 in patients with and without a previous diagnosis of diabetes, and to retrospectively evaluate the course of hyperglycaemia in patients recovering from COVID-19. Methods: All patients who were hospitalized in Çanakkale Onsekiz Mart University Hospital between March 2020 and March 2022 due to COVID-19 and whose HbA1c values were checked during hospitalization were examined. Chronic kidney damage, oncological diagnosis and pregnancy were determined as exclusion criteria. 324 patients who met the current conditions were included in the study. Outpatient follow-up of the patients during the hospitalization and after discharge, and their medications were evaluated retrospectively from the hospital information system. Results: A total of 324 patients with a mean age of 67.48±12.36 years, including 151 (46.6%) women, were included in the study. It was determined that 191 (59%) of 324 cases were still alive and the number of deceased was 133 (41%). There were 55 patients with newly diagnosed DM (17%), 235 patients with known DM (72.5%) and 34 (10.5%) non-diabetic patients. Patients with known DM had significantly increased glucose and glycated haemoglobin (HbA1c) values before and during hospitalisation (glucose 167 (IQR: 129-222) vs. 225 (IQR: 162-329) mg/dl, p < 0.001) (HbA1c 7.8 (IQR: 7.0-9.75) vs. 8.5 (IQR: 7.3-10.55), p < 0.001). A significant decrease was observed in glucose and HbA1c values measured during hospitalization and in the last outpatient clinic controls of known DM patients (glucose 225 (IQR: 162-329) vs. 164 (IQR: 126-232) mg/dl, p <0.001) (HbA1c 8.5 (IQR: 7.3-10.55) vs. 7.9 (IQR: 6.7-9.03), p <0.001). Significant decreases were observed in glucose, HbA1c values of newly diagnosed DM patients during hospitalization and at the last outpatient clinic controls (glucose 186 (IQR: 142-276) vs. 148 (IQR: 109-192) mg/dl, p <0.001) (HbA1c 7.8 (IQR: 7.1-9.25) vs. 7.1 (IQR: 6.9-7.44), p <0.001). When the treatment of patients with known DM diagnosis who are alive and their last treatment in the outpatient clinic follow-up are compared; There was an increase in the number of oral anti-diabetic (OAD) (1(IQR: 1-2) vs. 2(IQR: 1-3), p <0.001), an increase in insulin usage rate (81(34%) vs. 71(%) 47), p <0.001). When the discharge treatment of newly diagnosed patients with DM and the last treatment in the outpatient clinic follow-up were compared; increase in the number of oral anti-diabetic (OAD) (0(IQR: 0-1) vs. 0.5(IQR: 0-2), p <0.001), decrease in insulin usage rate (25(74%) vs. 6(18%, p =0.002) were determined. When 163 patients from known diabetic patients who came to the outpatient clinic were evaluated; It was observed that the treatment did not change in 83 (50.9%) patients, it was intensified in 67 (41.1%) and the treatment was reduced in 13 (8%). A significant decrease in glucose and HbA1c levels was observed compared to baseline in known diabetic patients who did not change treatment during follow-up (glucose 204(IQR: 152-303) vs. 165(IQR:117-227) mg/dl, p=0.001) (HbA1c 8.35% (IQR: 7.1-10.1) vs. 7.8% (IQR: 6.6-8.8), p =0.001). Conclusion: In our study, it was observed that in hospitalized diabetic COVID-19 cases, the level of hyperglycaemia at admission decreased during follow-up. In our patients whose anti-diabetes treatment did not change, regression was observed in hyperglycaemia with the regression of the infection. Prospective studies of the finding's evaluation will provide clearer evidence.