Çinko Oksit (ZnO) nanopartiküllerinin, Akdeniz midyesi (Mytilus galloprovincialis LAMARCK, 1819) dokuları üzerindeki histopatolojik etkilerinin araştırılması

Abstract

Nanopartiküller bir çok alanda kullanılmaları, özgünlükleri ve yüksek miktarda reaksiyon aktivitesi göstermeleri nedeniyle artan bir öneme sahiptir. Farklı faaliyetlerde kullanımı olan çinko oksit (ZnO) nanopartiküllerinin, özellikle sucul ekosistemler üzerinde olumsuz etkilerinin olduğu bilinmektedir. Mytilus galloprovincialis (Kara midye veya Akdeniz midyesi) ülkemiz denizlerinde dağılış gösteren ve insan tarafından besin olarak tüketilmesi sebebiyle ekonomik önemi olan bir türdür. Ayrıca biyoindikatör bir tür olan M. galloprovincialis, filtrasyonla beslenmesi nedeniyle birçok kirleticiyi bünyesinde biriktirmektedir. Bu çalışmada; midyeler ZnO nanopartiküllerinin farklı konsantrasyonlarına (0; 0,01; 0,1 ve 1 mg/l) 96 saat süreyle maruz bırakılarak sonrasında oluşan toksik etkiler histopatolojik bulgular açısından değerlendirildi. ZnO nanopartiküllerine maruz bırakılan midyelerin histolojik incelemelerinde; solungaçlarda lipofuskin agregatları, genişlemiş merkezi toplardamar ve lamellar füzyon, mantoda hemosit infiltrasyonları, sindirim bezinde lipofuskin agregatları, hemosit infiltrasyonları ve hipertrofi tespit edildi. Sonuç olarak ZnO nanopartiküllerinin, Akdeniz midyeleri üzerinde olumsuz histopatolojik etkileri olduğu sonucuna ulaşıldı.

Nanoparticles are increasing importance due to their use in many fields, their specificity and their high reaction activity. It is known that zinc oxide (ZnO) nanoparticles, which are used in different facilities, have negative effects especially on aquatic ecosystems. Mytilus galloprovincialis (Black mussel or Mediterranean mussel), is a species that is distributed in the seas of our country and has economic importance due to its consumption as food by humans. In addition, a bioindicator species M. galloprovincialis accumulates many pollutants due to its feeding by filtration. In this study, the toxic effects of mussels after exposure of ZnO nanoparticles at different concentrations (0, 0.01, 0.1, and 1 mg/L) for 96 hours were evaluated in terms of histopathological findings. Histological examinations of mussels exposed to ZnO nanoparticles revealed; lipofuscin aggregates, heamocyte infiltration, enlarged central vessel and lamellar fusion in the gills, haemocyte infiltration in the mantle, lipofuscin aggregates, haemocyte infiltration and hypertrophy in the digestive gland. As a result, it was concluded that ZnO nanoparticles had negative histopathological effects on Mediterranean mussels.