Futbol taraftarlarında takım bağlılığının tüketici davranışlarına etkisinde kişilik faktörünün rolü

Abstract

Bu çalışmanın amacı futbol taraftarlarında takım bağlılığının tüketici davranışlarına etkisinde kişilik faktörünün rolünün incelenmesidir. Araştırmanın katılımcılarını Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi'nde 2020/2021 Eğitim-Öğretim yılında öğrenim gören 929 öğrenci (n=475 erkek, n=454 kadın) oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri ''Taraftar Psikolojik Bağlılık Ölçeği'' (TPBÖ), ''Futbol Taraftarı Tüketim Davranışı ölçeği'' (FTTDÖ) ve 10 maddelik Kişilik Ölçeği olmak üzere 3 farklı ölçek kullanılarak çevrimiçi olarak toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS 25 programında frekans, t-test, ANOVA ve Regresyon testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmanın bulgularına göre, cinsiyetin, eğitim durumunun, müsabaka izleme sıklığının ve gelirin takıma olan bağlılığı etkilediği görülürken, medeni durum ve taraftarı olunan takım değişkeninde anlamlı bir faklılık bulunmamıştır. Takım bağlılığının takım için yapılan tüketimde pozitif etkisi bulunmuştur. Taraftar kişilik özellikleri cinsiyet değişkeni ve alt boyutlarından duygusal denge, sorumluluk ve dışa dönüklük alt boyutlarında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Kişilik özelliği alt boyutlarından deneyime açıklık ve yumuşak başlılık alt boyutlarında ise erkekler lehine anlamlı farklılık bulunmuştur. Katılımcıların kişilik özellikleri genel ortalamalarına baktığımızda medeni durum, konaklama, eğitim durumu, eğitim finanse ve taraftarı oldukları takım değişkenine göre anlamlı bir fark bulunmamıştır. Ancak katılımcıların kişilik özellikleri ve alt boyutlarından yumuşak başlılık ve duygusal denge puan ortalamaları müsabaka izleme sıklığı değişkenine göre anlamlı olarak değiştiği görülmektedir.

The aim of this study was to examine the role of personality types in effect of soccer fans' team loyalty on consumer behavior. The participants of the study were 929 students (n=475 male, n=454 female) studying at Çanakkale Onsekiz Mart University during 2020/2021 Academic Year. The data were gathered online by using 3 different scales: the "Sports Fan Psychological Loyalty Scale", "Soccer Fan Consumption Behavior Scale" and the "10-item Personality Scale." The data were analyzed by using frequency, t-test, ANOVA and Regression tests in SPSS 25 program. Moreover, the models of the study were tested by using AMOS Program. According to the findings of the study, while it was seen that gender, educational status, frequency of watching the match and income affected the commitment to the team, no significant difference was found in the variable of marital status and the team being supported. Team loyalty had a positive effect on consumption made for the team. A significant difference was found on behalf of men in the sub-dimensions of openness to experience and peacefulness. When the mean personality traits of participants analyzed, it was seen that there were no significant differences in terms of of variables marital status, accommodation, education level, financing education and their teams. However, the participants' personality traits and its sub-dimensions; peacefulness and emotional balance mean scores differ significantly according to the frequency of watching the soccer games. Lastly, there were no mediating effect of personality types on the participants' psychological loyalty.