Çanakkale ilinde farklı meyve türlerinde doğu meyvegüvesi [Grapholita molesta Busck (Lepidoptera:Tortricidae)]'nin biyo-ekolojisi üzerinde araştırmalar
Citation
Kürşat Şahin, A. (2018). Çanakkale ilinde farklı meyve türlerinde doğu meyvegüvesi [Grapholita molesta Busck (Lepidoptera:Tortricidae)]'nin biyo-ekolojisi üzerinde araştırmalar. Yayımlanmamış doktora tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.Abstract
Bu çalışmada şeftalinin Doğu Meyve Güvesi, Grapholita molesta Busck (Lepidoptera: Tortricidae)'nın Çanakkale ilinin farklı ilçelerinde farklı meyve türlerinde 2013 ve 2014 yıllarında ergin popülasyon gelişmesinin belirlenmesi ile ergin öncesi dönemlerinin ve doğal düşmanlarının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla delta tipi feromon tuzakları bahçelere yerleştirilerek haftalık gözlemlerle ergin popülasyon gelişmesi takip edilmiştir. Ergin öncesi dönemlerin ve doğal düşmanların belirlenmesi amacıyla sürgün ve meyve örnekleri toplanarak laboratuvar koşullarında incelenmiştir. Çalışma sonucunda zararlının meyve üretimi yapılan bütün ilçelerde bulunduğu ve ilk erginlerin genel olarak mayıs başında tuzaklara yakalandığı ve ekim ayına kadar ergin çıkışının devam ettiği görülmüştür. Popülasyon gelişmesi göre meyve türlerine ve lokasyona göre değişmekle birlikte zararlı yaklaşık 2-3 nesil oluşturmaktadır. Gerçekleştirilen istatistiksel analiz sonuçlarına göre zararlının popülasyon yoğunluğu üzerinde lokasyonun ve meyve türünün etkisi olduğu ve popülasyonun meyve türü olarak en yoğun şeftalide, lokasyon olarak ise Lapseki ilçesinde görüldüğü sonucuna varılmıştır. Aynı meyve türüne sahip bahçelerde görülen popülasyon yoğunluğu ve popülasyon gelişmesindeki farklılıkların bahçe tesisinde kullanılan meyve çeşidi, üreticilerin farklı uygulamaları ve farklı lokasyonlardaki iklimsel farklılıklardan kaynaklandığı düşnülmektedir. Çalışmada Chalcidoidea üst familyasında yer alan Eulophidae familyasının Aprostocetus sp. cinsine ait parazitoit bir tür tespit edilmiştir. Anahtar sözcükler: Grapholita molesta, Elma, Şeftali, Erik, Kiraz, Kayısı Popülasyon gelişmesi This study was aimed to investigate the population development of Oriental Fruit Moth, Grapholita molesta Busck (Lepidoptera: Tortricidae) on different fruit species in different districts of Çanakkale province in 2013-2014 and to determine preadult stages and natural enemies of the pest. With this purpose, adult population development was followed with delta type pheromone traps in orchards. Determination of preadult stages and natural enemies was performed by collecting shoot and fruit samples and examining them in laboratory conditions. At the end of the study, the pest is confirmed to exist in all fruit producing areas of Çanakkale province. First adult emergence was at early May with the adult population continuing until October. The pest has 2-3 generations throughout production season, which may change with relation to fruit species and location. According to the statistical analysis of the data, both location and fruit species have significant effects on adult population development of the pest with the highest population occuring in peach as the fruit species and Lapseki disrict as the location. It is thought that, the differences in adult population density and development between orchards with the same fruit species is caused by different fruit cultivars used in orchards, different treatments by farmers and climate differences. A parasitoid species was found belonging to the Aprostocetus genus in Eulophidae family from Chalcidoidea superfamily. Keywords: Grapholita molesta, Apple, Peach, Plum, Cherry, Apricot, Population development